...
...
Referencia | Texto griego | Traducción | Lema | Significado |
---|
Plat.Symp.204cPlato, Symposium: Platón, Banquete | τοιοῦτος ὢν ὁ Ἔρως τίνα χρείαν ἔχει τοῖς ἀνθρώποις; | ¿siendo tal el amor, qué utilidad tiene para los hombres? | χρεία | utilidad, ventaja |
Plat.Sym.204dPlato, Symposium: Platón, Banquete | οὐ πάνυ ἔφην ἔτι ἔχειν ἐγὼ πρὸς ταύτην τὴν ἐρώτησιν προχείρως ἀποκρίνασθαι | yo decía que todavía no podía del todo responder fácilmente a esa pregunta | πρόχειρος | con disposición, fácilmente, sin más |
Plat.Sym.205bPlato, Symposium: Platón, Banquete | τὸ τοῦ ὅλου ἐπιτιθέντες ὄνομα | poniéndole el nombre del todo | ἐπιτίθημι | poner (fin), poner (nombre) |
Plat.Sym.205cPlato, Symposium: Platón, Banquete | ἦ δ’ ἥ | dijo ella | ὅς | dijo él, dijo ella |
Plat.Sym.205cPlato, Symposium: Platón, Banquete | αἱ ὑπὸ πάσαις ταῖς τέχναις ἐργασίαι ποιήσεις εἰσί | las obras realizadas por todas las artes son creaciones | ὑπό | bajo (prep.), por (agente), por (medio de) |
Plat.Sym.205dPlato, Symposium: Platón, Banquete | οὔτε ἐρᾶν καλοῦνται οὔτε ἐρασταί | ni se dice que aman ni que son amantes | καλέω | ser llamado, llamarse, decirse |
Plat.Sym.206bPlato, Symposium: Platón, Banquete | ὅτε δὴ τοῦτο ὁ ἔρως ἐστὶν ἀεί,… ἡ σύντασις ἔρως ἂν καλοῖτο; | cuando el amor es siempre así, ¿se podría llamar amor la vehemencia? | ὅτε | cuando, puesto que |
Plat.Sym.206cPlato, Symposium: Platón, Banquete | ἡ γὰρ ἀνδρὸς καὶ γυναικὸς συνουσία τόκος ἐστίν | pues la relación sexual de un hombre y una mujer supone descendencia | συνουσία | relación (sexual), unión (sexual) |
Plat.Sym.206dPlato, Symposium: Platón, Banquete | ὅταν… καλῷ προσπελάζῃ τὸ κυοῦν, ἵλεών τε γίγνεται… καὶ τίκτει τε καὶ γεννᾷ | cuando el <animal> preñado se acerca a lo bello, produce, pare y genera de forma favorable | τίκτω | parir |
Plat.Sym.207aPlato, Symposium: Platón, Banquete | ἢ οὐκ αἰσθάνῃ ὡς δεινῶς διατίθεται πάντα τὰ θηρία ἐπειδὰν γεννᾶν ἐπιθυμήσῃ, καὶ τὰ πεζὰ καὶ τὰ πτηνά | o no te das cuenta de qué forma tan sorprendente se comportan todos los animales salvajes cuando tienen deseo de engendrar, tanto los voladores como los terrestres | πεζός | terrestre |
Plat.Sym.207bPlato, Symposium: Platón, Banquete | πάντα… ἕτοιμά ἐστιν ὑπὲρ τούτων καὶ διαμάχεσθαι | todas las cosas están dispuestas incluso a librar batallas por eso | ἑτοῖμος | dispuesto a |
Plat.Sym.208aPlato, Symposium: Platón, Banquete | οὐδέποτε οἱ αὐτοί ἐσμεν οὐδὲ κατὰ τὰς ἐπιστήμας | nunca somos los mismos ni en conocimiento | ἐπιστήμη | pericia, conocimiento, experiencia |
Plat.Sym.208aPlato, Symposium: Platón, Banquete | αἱ ἐπιστῆμαι… αἱ μὲν γίγνονται, αἱ δὲ ἀπόλλυνται ἡμῖν, καὶ οὐδέποτε οἱ αὐτοί ἐσμεν οὐδὲ κατὰ τὰς ἐπιστήμας | los conocimientos… unos surgen otros nos desaparecen, y nunca somos los mismos tampoco en cuanto a los conocimientos | οὐδέποτε | nunca, jamás |
Plat.Sym.208cPlato, Symposium: Platón, Banquete | κλέος ἐς τὸν ἀεὶ χρόνον ἀθάνατον καταθέσθαι | almacenar gloria para la eternidad | κατατίθημι | dejar (para memoria), poner (por escrito) |
Plat.Sym.208dPlato, Symposium: Platón, Banquete | ὑπὲρ ἀρετῆς ἀθανάτου… πάντες πάντα ποιοῦσιν | todos hacen de todo por la excelencia inmortal | ἀρετή | excelencia (moral), nobleza, virtud |
Plat.Sym.209aPlato, Symposium: Platón, Banquete | πολὺ δὲ μεγίστη… καὶ καλλίστη τῆς φρονήσεως ἡ περὶ τὰ τῶν πόλεών τε καὶ οἰκήσεων διακόσμησις, ᾗ δὴ ὄνομά ἐστι σωφροσύνη τε καὶ δικαιοσύνη | y con mucho el buen entendimiento mayor y más noble <es> la regulación sobre los <asuntos> de las ciudades y familias, cuyo nombre en efecto es prudencia y justicia | φρόνησις | buen entendimiento, buen juicio, prudencia |
Plat.Sym.209ePlato, Symposium: Platón, Banquete | τίμιος δὲ παρ’ ὑμῖν καὶ Σόλων… καὶ ἄλλοι… ἄνδρες, πολλὰ καὶ καλὰ ἀποφηνάμενοι ἔργα | y entre vosotros Solón es valorado y otros hombres, tras haber ofrecido múltiples y hermosas realizaciones | ἀποφαίνω | presentar (algo propio), ofrecer (algo propio), exhibirse |
Plat.Sym.209ePlato, Symposium: Platón, Banquete | ἄνδρες… γεννήσαντες παντοίαν ἀρετήν | hombres que producen virtud de todo tipo | γεννάω | hacer crecer, producir, generar |
Plat.Sym.210bPlato, Symposium: Platón, Banquete | ἐπιεικὴς… τὴν ψυχήν | bueno de espíritu | ἐπιεικής | hábil, capaz, justo |
Plat.Sym.210dPlato, Symposium: Platón, Banquete | ὥσπερ οἰκέτης | como un sirviente | οἰκέτης | esclavo de casa, sirviente, servidor |
Plat.Sym.211aPlato, Symposium: Platón, Banquete | κατόψεταί τι… ἀεὶ ὄν… οὐδ’ ἔνθα μὲν καλόν, ἔνθα δὲ αἰσχρόν | contemplará algo que siempre es y que no <es> unas veces bueno y otras vergonzoso | ἔνθα | por un lado y otro, unas veces… otras… |
Plat.Sym.211aPlato, Symposium: Platón, Banquete | οὐ τῇ μὲν καλόν, τῇ δ’ αἰσχρόν, οὐδὲ τοτὲ μέν, τοτὲ δὲ οὔ | no bello de una manera pero vergonzoso de otra, ni unas veces sí y otras no | ὁ | por ahí, de esta forma |
Plat.Sym.211bPlato, Symposium: Platón, Banquete | σχεδὸν ἄν τι ἅπτοιτο τοῦ τέλους | casi alcanzaría de algún modo su meta | ἅπτω | tocar (algo), alcanzar (algo), llegar hasta (algo) |
Plat.Sym.211cPlato, Symposium: Platón, Banquete | τοῦτο γὰρ δή ἐστι τὸ ὀρθῶς ἐπὶ τὰ ἐρωτικὰ ἰέναι… ἀρχόμενον ἀπὸ τῶνδε τῶν καλῶν… καὶ ἀπὸ τῶν καλῶν σωμάτων ἐπὶ τὰ καλὰ ἐπιτηδεύματα, ἀπὸ τῶν ἐπιτηδευμάτων ἐπὶ τὰ καλὰ μαθήματα | pues eso en efecto es caminar en dirección a los temas amorosos, empezando desde estas cosas bellas, y a partir de los cuerpos hermosos a los bellos comportamientos y a partir de esos comportamientos a los bellos aprendizajes | μάθημα | aprendizaje, estudio, conocimiento |
Plat.Sym.211dPlato, Symposium: Platón, Banquete | τί δῆτα… οἰόμεθα… ; | ¿qué creemos? | δῆτα | |
Plat.Sym.211dPlato, Symposium: Platón, Banquete | … αὐτὸ τὸ καλόν. ὃ ἐάν ποτε ἴδῃς, οὐ κατὰ χρυσίον τε καὶ ἐσθῆτα καὶ τοὺς καλοὺς παῖδάς τε καὶ νεανίσκους δόξει σοι εἶναι | … la propia belleza, que si la ves alguna vez te parecerá que no es en relación al oro, el vestido, los niños y muchachos guapos | νεανίσκος | muchacho, joven |
Plat.Sym.212aPlato, Symposium: Platón, Banquete | ἢ οὐκ ἐνθυμῇ… ὅτι ἐνταῦθα αὐτῷ μοναχοῦ γενήσεται… τίκτειν οὐκ εἴδωλα ἀρετῆς, ἅτε οὐκ εἰδώλου ἐφαπτομένῳ, ἀλλὰ ἀληθῆ… ; | ¿o no consideras que únicamente ahí sucederá que él producirá no imágenes de virtud, porque alcanza con su mente no una imagen, sino la verdad? | ἐφάπτομαι | alcanzar (con la mente), comprender |
Plat.Sym.212bPlato, Symposium: Platón, Banquete | πεπεισμένος δὲ πειρῶμαι καὶ τοὺς ἄλλους πείθειν | y estando convencido intento también convencer a los demás | πειράω | intentar, probar |
Plat.Sym.212dPlato, Symposium: Platón, Banquete | … Ἀλκιβιάδου τὴν φωνὴν ἀκούειν… μεθύοντος καὶ μέγα βοῶντος | [dice] que escuchan la voz de Alcibíades borracho y dando grandes voces | βοάω | gritar, dar voces, lanzar un grito |
Plat.Sym.212dPlato, Symposium: Platón, Banquete | κελεύοντος… ἐπιστῆναι ἐπὶ τὰς θύρας | ordenando que se colocara hacia las puertas | ἐπί | hacia, a, hasta |
Plat.Sym.212dPlato, Symposium: Platón, Banquete | κελεύοντος… ἐπιστῆναι ἐπὶ τὰς θύρας | ordenado que se quedara junto a las puertas | ἐφίστημι | estar al lado |
Plat.Sym.212ePlato, Symposium: Platón, Banquete | ἐγὼ γάρ τοι… χθές… οὐχ οἷός τ’ ἐγενόμην ἀφικέσθαι | porque ciertamente yo ayer no pude venir | γάρ | pues seguramente, porque sin duda, porque ciertamente |
Plat.Sym.212ePlato, Symposium: Platón, Banquete | … ἐπιστῆναι ἐπὶ τὰς θύρας ἐστεφανωμένον αὐτὸν κιττοῦ τέ τινι στεφάνῳ δασεῖ καὶ ἴων | … que él estaba de pie en las puertas coronado con una espesa corona de yedra y violetas | στέφανος | corona (honorífica), guirnalda |
Plat.Sym.213aPlato, Symposium: Platón, Banquete | ἐπὶ ῥητοῖς εἰσίω ἢ μή; | ¿entro según lo acordado o no? | ῥητός | según lo acordado, en los términos acordados |
Plat.Sym.213cPlato, Symposium: Platón, Banquete | διεμηχανήσω ὅπως παρὰ τῷ καλλίστῳ τῶν ἔνδον κατακείσῃ | te las arreglaste para echarte al lado del más guapo de los de casa | ἔνδον | los de casa, la familia |
Plat.Sym.213cPlato, Symposium: Platón, Banquete | ἐμοὶ ὁ τούτου ἔρως τοῦ ἀνθρώπου οὐ φαῦλον πρᾶγμα γέγονεν | mi amor por ese hombre ha resultado ser un asunto no trivial | οὗτος | ese, ese de ahí |
Plat.Sym.213dPlato, Symposium: Platón, Banquete | φθονῶν θαυμαστὰ ἐργάζεται | por envidia actúa <él> de forma extraña | θαυμαστός | admirable, maravilloso, extraño |
Plat.Sym.213dPlato, Symposium: Platón, Banquete | οὑτοσὶ ζηλοτυπῶν με καὶ φθονῶν θαυμαστὰ ἐργάζεται… καὶ τὼ χεῖρε μόγις ἀπέχεται | ese por celos y envidia hacia mí hace cosas sorprendentes y a duras penas retiene sus manos | χείρ | mano |
Plat.Sym.213ePlato, Symposium: Platón, Banquete | εἶεν δή, ἄνδρες | ¡ea!, hombres | εἶεν | bien, ea |
Plat.Sym.214cPlato, Symposium: Platón, Banquete | μεθύοντα δὲ ἄνδρα παρὰ νηφόντων λόγους παραβάλλειν | comparar a un hombre borracho con las palabras de (personas) sobrias | παρά | en comparación con, en relación con |
Plat.Sym.214dPlato, Symposium: Platón, Banquete | οὐκ ἀφέξεταί μου τὼ χεῖρε | no mantendrá sus manos lejos de mí | ἀπέχω | mantener lejos |
Plat.Sym.214ePlato, Symposium: Platón, Banquete | —τἀληθῆ ἐρῶ. ἀλλ’ ὅρα εἰ παρίης —ἀλλὰ μέντοι… τά γε ἀληθῆ παρίημι καὶ κελεύω λέγειν | —diré la verdad, pero mira a ver si <lo> permites —pero en verdad <te> permito y ordeno decir precisamente la verdad | ἀλλά | pero de hecho, pero verdaderamente |
Plat.Sym.214ePlato, Symposium: Platón, Banquete | ἐάν τι μὴ ἀληθὲς λέγω, μεταξὺ ἐπιλαβοῦ | si digo algo que no es cierto, pon objeciones interrumpiendo | ἐπιλαμβάνω | poner objeciones, objetar |
Plat.Sym.214ePlato, Symposium: Platón, Banquete | ἐάν τι μὴ ἀληθὲς λέγω, μεταξὺ ἐπιλαβοῦ… καὶ εἰπὲ ὅτι τοῦτο ψεύδομαι | y si no digo algo verdadero, interrumpe y di que en eso miento | ψεύδομαι | mentir (en), decir mentira (en), engañar (en), ser falso (en) |
Plat.Sym.215aPlato, Symposium: Platón, Banquete | ἔσται δ’ ἡ εἰκὼν τοῦ ἀληθοῦς ἕνεκα, οὐ τοῦ γελοίου | y la imagen será a causa de la verdad, no por lo divertido | γέλοιος | divertido, bromista, que hace reír |
Plat.Sym.215bPlato, Symposium: Platón, Banquete | τό γε εἶδος ὅμοιος εἶ τούτοις | en el aspecto al menos eres igual a esos | εἶδος | aspecto |
Plat.Sym.215dPlato, Symposium: Platón, Banquete | ἐγὼ γοῦν… εἰ μὴ ἔμελλον κομιδῇ δόξειν μεθύειν, εἶπον ὀμόσας ἂν ὑμῖν οἷα δὴ πέπονθα | yo, desde luego, si no fuese a parecer estar por completo borracho, os hubiera dicho, tras jurar, cuánto, en efecto, he sufrido | κομιδή | con cuidado, perfectamente, completamente |
Plat.Sym.215dPlato, Symposium: Platón, Banquete | εἰ μὴ ἔμελλον κομιδῇ δόξειν μεθύειν, εἶπον ὀμόσας ἂν ὑμῖν οἷα δὴ πέπονθα | si no fuera a dar la impresión de que estoy completamente borracho, os diría bajo juramento qué sentimientos tengo | ὄμνυμι | jurar, afirmar solemnemente |
Plat.Sym.215ePlato, Symposium: Platón, Banquete | ἥ τε καρδία πηδᾷ καὶ δάκρυα ἐκχεῖται | (mi) corazón bate y se (me) saltan las lágrimas | καρδία | corazón |
Plat.Sym.216aPlato, Symposium: Platón, Banquete | ἐπισχόμενος τὰ ὦτα | tras tapar mis oídos | ἐπέχω | retener |
Plat.Sym.216bPlato, Symposium: Platón, Banquete | σύνοιδα γὰρ ἐμαυτῷ ἀντιλέγειν | sé bien que me contradigo | ἀντιλέγω | hablar en contra (de alguien), replicar a (alguien), contradecir (a alguien) |
Plat.Sym.216bPlato, Symposium: Platón, Banquete | σύνοιδα γὰρ ἐμαυτῷ ἀντιλέγειν μὲν οὐ δυναμένῳ | pues soy consciente de que sin embargo no puedo replicar | σύνοιδα | ser consciente |
Plat.Sym.216dPlato, Symposium: Platón, Banquete | ἀγνοεῖ πάντα | <él> ignora todo | ἀγνοέω | no conocer, no reconocer, ignorar, desconocer |
Plat.Sym.216dPlato, Symposium: Platón, Banquete | ἐρωτικῶς διάκειται | se encuentra enamorado | διάκειμαι | encontrarse en una situación determinada |
Plat.Sym.216dPlato, Symposium: Platón, Banquete | τοῦτο γὰρ οὗτος ἔξωθεν περιβέβληται, ὥσπερ ὁ γεγλυμμένος σιληνός | pues ese está vestido con eso por fuera, como un sileno esculpido | περιβάλλω | ponerse (ropa), vestirse (con) |
Plat.Sym.217aPlato, Symposium: Platón, Banquete | ἄνευ ἀκολούθου | sin acompañante | ἄνευ | sin |
Plat.Sym.217dPlato, Symposium: Platón, Banquete | ἀνεπαύετο οὖν ἐν τῇ ἐχομένῃ ἐμοῦ κλίνῃ, ἐν ᾗπερ ἐδείπνει | así pues descansaba en el triclinio cercano a mí, en el que comía | κλίνη | triclinio, diván |
Plat.Sym.217dPlato, Symposium: Platón, Banquete | ἐπειδὴ ἐδεδειπνήκεμεν διελεγόμην ἀεὶ πόρρω τῶν νυκτῶν | después de que habíamos cenado siempre (yo) dialogaba (con él) avanzada la noche | πόρρω | avanzado |
Plat.Sym.217ePlato, Symposium: Platón, Banquete | ἀφανίσαι Σωκράτους ἔργον ὑπερήφανον... ἄδικόν μοι φαίνεται | me parece injusto ocultar una acción preclara de Sócrates | ἀφανίζω | hacer desaparecer, hacer invisible, esconder, destruir, ocultar |
Plat.Sym.217ePlato, Symposium: Platón, Banquete | μέχρι… δεῦρο τοῦ λόγου | hasta este punto de la conversación | δεῦρο | aquí, hacia aquí |
Plat.Sym.217ePlato, Symposium: Platón, Banquete | μέχρι δεῦρο τοῦ λόγου | hasta esta parte de mi relato | μέχρι | |
Plat.Sym.218bPlato, Symposium: Platón, Banquete | πύλας πάνυ μεγάλας τοῖς ὠσὶν ἐπίθεσθε | poneos puertas muy grandes en vuestros oídos | ἐπιτίθημι | ponerse algo |
Plat.Sym.218bPlato, Symposium: Platón, Banquete | πάντες γὰρ κεκοινωνήκατε τῆς φιλοσόφου μανίας τε καὶ βακχείας | pues todos estáis participando de la locura del filósofo y de su frenesí báquico | μανία | delirio |
Plat.Sym.218bPlato, Symposium: Platón, Banquete | οἱ δὲ οἰκέται… πύλας πάνυ μεγάλας τοῖς ὠσὶν ἐπίθεσθε | y <vosotros> esclavos colocad ante vuestros oídos puertas muy grandes | πύλη | puerta, entrada, acceso |
Plat.Sym.218bPlato, Symposium: Platón, Banquete | πάντες ἀκούσεσθε· συγγνώσεσθε γὰρ τοῖς τε τότε πραχθεῖσι καὶ τοῖς νῦν λεγομένοις | todos [lo] escucharéis, pues perdonaréis lo hecho entonces y lo dicho ahora | συγγιγνώσκω | consentir algo a alguien, perdonar a alguien |
Plat.Sym.218dPlato, Symposium: Platón, Banquete | ἐμοὶ μὲν γὰρ οὐδέν ἐστι πρεσβύτερον τοῦ ὡς ὅτι βέλτιστον ἐμὲ γενέσθαι | pues para mí no hay nada más importante que yo llegue a ser excelente | πρέσβυς | más fuerte, más importante, mayor |
Plat.Sym.219cPlato, Symposium: Platón, Banquete | περιβαλὼν τὼ χεῖρε τούτῳ τῷ δαιμονίῳ ὡς ἀληθῶς καὶ θαυμαστῷ | rodeando con mis manos a ese (hombre) verdaderamente divino y admirable | δαιμόνιος | divino, maravilloso, milagroso |
Plat.Sym.219bPlato, Symposium: Platón, Banquete | περιβαλὼν τὼ χεῖρε τούτῳ… κατεκείμην τὴν νύκτα ὅλην | tras rodearlo con ambas manos, <yo> estaba acostado toda la noche | περιβάλλω | rodear (con), abrazar |
Plat.Sym.220cPlato, Symposium: Platón, Banquete | καὶ ταῦτα… δὴ ταῦτα | y eso sin duda es así | οὗτος | eso (es), (es) así, sí |
Plat.Sym.220cPlato, Symposium: Platón, Banquete | Σωκράτης ἐξ ἑωθινοῦ φροντίζων τι ἕστηκε | Sócrates se ha quedado plantado desde el amanecer reflexionando algo | φροντίζω | reflexionar, meditar |
Plat.Sym.220dPlato, Symposium: Platón, Banquete | χαμεύνια ἐξενεγκάμενοι | llevándose <ellos> fuera <sus> yacijas | ἐκφέρω | llevarse fuera, llevarse, conseguir |
Plat.Sym.220dPlato, Symposium: Platón, Banquete | ἐν τῷ ψύχει καθηῦδον | dormían al fresco | ψῦχος | fresco |
Plat.Sym.220ePlato, Symposium: Platón, Banquete | αὐτὸς προθυμότερος ἐγένου τῶν στρατηγῶν ἐμὲ λαβεῖν ἢ σαυτόν | <tú> precisamente estuviste más inclinado que los generales a que yo recibiera el premio antes que tú mismo | πρόθυμος | dispuesto a/para, predispuesto a/para, decidido a |
Plat.Sym.221aPlato, Symposium: Platón, Banquete | φυγῇ ἀνεχώρει τὸ στρατόπεδον | el ejército se retiraba huyendo | ἀναχωρέω | retirarse de la batalla |
Plat.Sym.221aPlato, Symposium: Platón, Banquete | καὶ ἰδὼν εὐθὺς παρακελεύομαί τε αὐτοῖν θαρρεῖν… | y nada más ver<los> exhorto a ambos a tener ánimos | παρακελεύομαι | exhortar, animar |
Plat.Sym.222c-dPlato, Symposium: Platón, Banquete | τοῦ ἐμὲ καὶ Ἀγάθωνα διαβάλλειν | para que Agatón y yo discutamos | διαβάλλω | indisponer |
Plat.Sym.222ePlato, Symposium: Platón, Banquete | οἷα αὖ πάσχω ὑπὸ τοῦ ἀνθρώπου | ¡qué <cosas> sufro de nuevo por parte de este hombre! | ὑπό | por (agente), bajo (prep.), a causa de, por parte de, por (causal) |
Plat.Sym.222ePlato, Symposium: Platón, Banquete | ἐὰν ὑπὸ σοὶ κατακλινῇ Ἀγάθων… | si Agatón se reclina al pie de ti… | ὑπό | bajo (prep.), debajo de, al pie de |
Plat.Sym.223bPlato, Symposium: Platón, Banquete | ἔφη... ἓ δὲ ὕπνον λαβεῖν | decía que él mismo concilió el sueño | ὕπνος | coger el sueño, conciliar el sueño, dormirse |
Plat.Sym.223cPlato, Symposium: Platón, Banquete | ἤδη ἀλεκτρυόνων ᾀδόντων | cuando los gallos ya cantaban | ἀείδω | cacaraear, croar |
Plat.Sym.223cPlato, Symposium: Platón, Banquete | … ἐξεγρέσθαι δὲ πρὸς ἡμέραν ἤδη ἀλεκτρυόνων ᾀδόντων | … pero se despierta al amanecer cuando ya cantan los gallos | ἀλεκτρυών | gallo |
Plat.Sym.223cPlato, Symposium: Platón, Banquete | … ἅτε μακρῶν τῶν νυκτῶν οὐσῶν | … por ser las noches largas | ἅτε | porque, por |
Plat.Sym.223cPlato, Symposium: Platón, Banquete | ἅτε μακρῶν τῶν νυκτῶν οὐσῶν | por ser las noches largas | μακρός | largo, duradero |
Plat.Sym.223cPlato, Symposium: Platón, Banquete | ἐξεγρέσθαι δὲ πρὸς ἡμέραν ἤδη ἀλεκτρυόνων ᾀδόντων | y despertarse cerca de la luz del día cuando ya cantan los gallos | πρός | cerca de, hacia |
Plat.Sym.223dPlato, Symposium: Platón, Banquete | ὥσπερ ἄλλοτε τὴν ἄλλην ἡμέραν διατρίβειν | [dice] que pasaba el resto del día como en otro tiempo | ἄλλοτε | en otro tiempo, en otra ocasión |
Plat.Sym.223dPlato, Symposium: Platón, Banquete | τραγῳδίαν ἐπίστασθαι ποιεῖν | ser capaz de componer una tragedia | ἐπίσταμαι | saber, ser capaz de |
Plat.Sym.265bPlato, Symposium: Platón, Banquete | ἐρωτικὴν μανίαν ἐφήσαμεν… ἀρίστην εἶναι | dijimos que la locura de amor es la mejor | μανία | locura |
Plat.Sym.182ePlato, Symposium: Platón, Banquete | ἐξουσίαν ὁ νόμος δέδωκε τῷ ἐραστῇ θαυμαστὰ ἔργα ἐργαζομένῳ ἐπαινεῖσθαι | la costumbre ha concedido licencia al amante para ser alabado aún realizando cosas muy sorprendentes | ἐξουσία | posibilidad (para), licencia (para), capacidad (para) |
Plat.Theaet.142aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | Θεαιτήτῳ ἐνέτυχον φερομένῳ ἐκ Κορίνθου ἀπὸ τοῦ στρατοπέδου Ἀθήναζε | se encontraron con Teeteto que era llevado de Corinto, desde el campamento, hasta Atenas | ἀπό | de, desde |
Plat.Theaet.142bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | καλόν τε καὶ ἀγαθόν… ἐπεί τοι καὶ νῦν ἤκουόν τινων μάλα ἐγκωμιαζόντων αὐτὸν | [digo un hombre] sobresaliente, ya que, es verdad, justo ahora, <yo> escuchaba a unos que lo elogiaban mucho | τοι | sin duda, ciertamente, sí, es verdad |
Plat.Theaet.142bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | χαλεπῶς… γὰρ ἔχει καὶ ὑπὸ τραυμάτων τινῶν | pues se encuentra mal también a causa de ciertas heridas | ὑπό | por (agente), bajo (prep.), a causa de, por parte de, por (causal) |
Plat.Theaet.142cPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | πῶς οὐκ αὐτοῦ Μεγαροῖ κατέλυεν; | ¿cómo no se alojaba allí, en Mégara? | καταλύω | alojarse, refugiarse |
Plat.Theaet.142dPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | διηγήσασθαι… ἀπὸ στόματος | narrar por la boca (de improviso, sin pensar) | ἀπό | por (modal), según |
Plat.Theaet.142dPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | καὶ ἀληθῆ γε, ὡς ἔοικεν, εἶπεν. ἀτὰρ τίνες ἦσαν οἱ λόγοι; | y al parecer dijo la verdad. Pero ¿cuáles eran sus palabras? | ἀτάρ | pero |
Plat.Theaet.142ePlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | οὐ μὰ τὸν Δία… | no, por Zeus… | μά | no, por (en juramento) |
Plat.Theaet.143aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | διατέτριφα δεῦρο | he perdido el tiempo aquí | διατρίβω | perder tiempo, dedicarse |
Plat.Theaet.143aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἀλλ’ ἐγραψάμην… τότ’ εὐθὺς οἴκαδ’ ἐλθὼν ὑπομνήματα | pero escribí para mí entonces, nada más llegar a casa, unas anotaciones | γράφω | escribir para sí, inscribirse |
Plat.Theaet.143cPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | λαβὲ τὸ βιβλίον καὶ λέγε | coge el libro y ponte a leer | λέγω | decir (algo escrito), recitar, leer |
Plat.Theaet.144bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | μανικώτεροι ἢ ἀνδρειότεροι | más temerarios que valientes | ἤ | que |
Plat.Theaet.144bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ὁ δὲ οὕτω λείως τε καὶ ἀπταίστως καὶ ἀνυσίμως ἔρχεται ἐπὶ τὰς μαθήσεις τε καὶ ζητήσεις… ὥστε… | y este se dirige a los conocimientos e investigaciones tan tranquilamente, sin tropiezos y eficazmente que… | λεῖος | suavemente, tranquilamente |
Plat.Theaet.144cPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἀνδρὸς οἷον καὶ σὺ τοῦτον διηγῇ | un hombre como ese que tú describes | διηγέομαι | narrar (algo de alguien), describir |
Plat.Theaet.145aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | οὔχ, ὅσον γέ με εἰδέναι | no, en cuanto yo sé | ὅσος | tanto como |
Plat.Theaet.145bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ὅρα μὴ παίζων ἔλεγεν | mira, (temo) que hablaba en broma | μή | que |
Plat.Theaet.145dPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἀλλ’ ὅμως τά… ἄλλα ἔχω περὶ αὐτὰ μετρίως | pero sin embargo, en lo demás estoy moderadamente (satisfecho) sobre eso | ὅμως | (pero) de todos modos, (pero) sin embargo |
Plat.Theaet.146cPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἀλλ’ εὖ καὶ γενναίως εἰπέ· τί σοι δοκεῖ εἶναι ἐπιστήμη; | pero <tú> habla bien y con nobleza: ¿qué te parece ser la sabiduría? | εἶπον | hablar (de determinada manera), decir (de determinada manera) |
Plat.Theaet.147cPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | γῆ ὑγρῷ φυραθεῖσα πηλὸς ἂν εἴη | tierra amasada con agua sería barro | ὑγρός | humedad, líquido, agua |
Plat.Theaet.147cPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἐξὸν φαύλως καὶ βραχέως ἀποκρίνασθαι περιέρχεται ἀπέραντον ὁδόν | siendo posible responder de manera sencilla y concisa, <él> da un rodeo por un camino interminable | φαῦλος | sencillamente |
Plat.Theaet.150aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | τὸ μὲν τοίνυν τῶν μαιῶν τοσοῦτον, ἔλαττον δὲ τοῦ ἐμοῦ δράματος. οὐ γὰρ πρόσεστι γυναιξὶν ἐνίοτε μὲν εἴδωλα τίκτειν, ἔστι δ’ ὅτε ἀληθινά | por tanto, tan importante <es> la <tarea> de las parteras, pero menos que mi tarea, pues no es propio de las mujeres parir algunas veces imágenes y otras veces <seres> reales | ἐνίοτε | a veces, algunas veces |
Plat.Theaet.150aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | οὐ γὰρ πρόσεστι γυναιξίν… εἴδωλα τίκτειν | pues no es propio de las mujeres parir imágenes | πρόσειμι (εἰμί) | estar al lado de, ser propio de |
Plat.Theaet.150bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | τὸ κρίνειν τὸ ἀληθές τε καὶ μή | el hecho de distinguir lo que es verdad y lo que no | κρίνω | distinguir, separar |
Plat.Theaet.150dPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | φαίνονται ἔνιοι… θαυμαστὸν ὅσον ἐπιδιδόντες | parece que algunos progresan de forma tan admirable | θαυμαστός | admirablemente, de manera admirable |
Plat.Theaet.151bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ὧν πολλοὺς μὲν δὴ ἐξέδωκα Προδίκῳ, πολλοὺς δὲ ἄλλοις σοφοῖς… ἀνδράσι | de estos confié (como discípulos) a muchos a Pródico y a (otros) muchos a otros hombres sabios | ἐκδίδωμι | entregar (como aprendiz o discípulo), confiar (como discípulo) |
Plat.Theaet.151cPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | πρός με οὕτω διετέθησαν | se dispusieron así contra mí | διατίθημι | tratar (de determinada manera), disponer (de determinada manera) |
Plat.Theaet.152dPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἀλλ’ ἐὰν ὡς μέγα προσαγορεύῃς, καὶ σμικρὸν φανεῖται, καὶ ἐὰν βαρύ, κοῦφον | si designas <algo> como grande, se mostrará (se podrá mostrar) que también es pequeño; si pesado, que también es ligero | βαρύς | pesado |
Plat.Theaet.152bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | αὐτὸ ἐφ’ ἑαυτοῦ τὸ πνεῦμα | el aire por sí mismo | ἑαυτοῦ | |
Plat.Theaet.152bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | εἰκὸς σοφὸν ἄνδρα μὴ ληρεῖν | es de esperar que el hombre sabio no diga tonterías | μή | que no |
Plat.Theaet.152cPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | τοῖς δὲ μαθηταῖς ἐν ἀπορρήτῳ τὴν ἀλήθειαν ἔλεγεν; | ¿y decía <él> la verdad a los discípulos en secreto? | ἀπόρρητος | en secreto |
Plat.Theaet.152dPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἐγὼ ἐρῶ… ὡς ἄρα ἓν μὲν αὐτὸ καθ’ αὑτὸ οὐδέν ἐστιν | yo diré que, de hecho, nada es uno en sí por sí mismo | ἄρα | de hecho, en realidad |
Plat.Theaet.152dPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | γίγνεται πάντα ἃ δή φαμεν εἶναι | llega a ser todo lo que decimos que existe | εἰμί | haber, existir, ser |
Plat.Theaet.152dPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἐκ δὲ δὴ φορᾶς τε καὶ κινήσεως καὶ κράσεως πρὸς ἄλληλα γίγνεται πάντα ἃ δή φαμεν εἶναι | y a partir del transporte, movimiento y mezcla de uno y otro se produce todo lo que, en efecto, decimos que es | φορά | transporte, movimiento, toma, flujo, impulso |
Plat.Theaet.153bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | καὶ μήν | y además | μήν | y desde luego, y en verdad |
Plat.Theaet.153ePlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἑπώμεθα τῷ ἄρτι λόγῳ | prestemos atención al razonamiento de ahora mismo | ἄρτι | justo ahora, justo entonces |
Plat.Theaet.154ePlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | συνελθόντες σοφιστικῶς εἰς μάχην τοιαύτην, ἀλλήλων τοὺς λόγους τοῖς λόγοις ἐκρούομεν | tras reunirnos como sofistas para tal batalla, nos lanzábamos mutuamente argumentos frente a argumentos | συνέρχομαι | reunirse (hostilmente), mantener un encuentro (hostil) |
Plat.Theaet.155bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ταῦτα δή… ὁμολογήματα τρία μάχεται αὐτὰ αὑτοῖς ἐν τῇ ἡμετέρᾳ ψυχῇ | en verdad, esos tres supuestos acordados, precisamente esos, están enfrentados entre sí en nuestra mente | μάχομαι | pelear, reñir, enfrentarse |
Plat.Theaet.155dPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | οὔπω μοι δοκῶ | no me parece a mí de ninguna manera | οὔπω | de ninguna manera, en absoluto |
Plat.Theaet.156bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | αἱ… αἰσθήσεις τὰ τοιάδε ἡμῖν ἔχουσιν ὀνόματα, ὄψεις τε καὶ ἀκοαὶ καὶ ὀσφρήσεις καὶ ψύξεις τε καὶ καύσεις καὶ ἡδοναί γε δὴ καὶ λῦπαι καὶ ἐπιθυμίαι καὶ φόβοι | las sensaciones tienen tales nombres: visiones, audiciones, olores, fríos, calores, placeres, en efecto, tristezas, deseos y temores | αἴσθησις | sensación |
Plat.Theaet.156cPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | τί δὴ οὖν ἡμῖν βούλεται οὗτος ὁ μῦθος… βούλεται γὰρ δὴ λέγειν ὡς ταῦτα πάντα… κινεῖται | así pues, ¿qué nos quiere <decir> ese relato… pues quiere en efecto decir que todo eso se mueve | βούλομαι | querer decir, querer significar |
Plat.Theaet.156cPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | τάχος δὲ καὶ βραδυτὴς ἔνι τῇ κινήσει αὐτῶν | y hay rapidez y lentitud en el movimiento de ellos | τάχος | rapidez, velocidad, presteza, precipitación |
Plat.Theaet.157aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ὥστε… οὐδὲν εἶναι ἓν αὐτὸ καθ’ αὑτό | de manera que nada es uno por sí mismo | ἑαυτοῦ | |
Plat.Theaet.157b Plato, Theaetetus: Platón, Teeteto | δεῖ δέ… κατὰ μέρος… λέγειν | y es necesario razonar parte por parte | μέρος | parte por parte, por turnos, sucesivamente |
Plat.Theaet.157bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἠναγκάσμεθα ὑπὸ συνηθείας καὶ ἀνεπιστημοσύνης χρῆσθαι αὐτῷ | somos forzados a usarlo por costumbre y desconocimiento | συνήθεια | hábito, costumbre, familiaridad |
Plat.Theaet.157dPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | λέγε… εἴ σοι ἀρέσκει τὸ μή τι εἶναι ἀλλὰ γίγνεσθαι ἀεὶ ἀγαθὸν καὶ καλόν | di si te complace (decides) que nada es bueno o malo, sino que se va haciendo siempre (bueno o malo) | ἀρέσκω | complacer, gustar, decidir |
Plat.Theaet.158cPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | οὐδὲν κωλύει καὶ ἐν τῷ ὕπνῳ δοκεῖν ἀλλήλοις διαλέγεσθαι· καὶ ὅταν δὴ ὄναρ ὀνείρατα δοκῶμεν διηγεῖσθαι, ἄτοπος ἡ ὁμοιότης τούτων ἐκείνοις | nada impide también mientras dormimos que parezca que hablamos unos con otros; y cuando, durante un sueño, nos parece que contamos sueños, es sorprendente el parecido de esos (sueños) con aquellos | ὄνειρος | sueño (soñar), ensoñación |
Plat.Theaet.158ePlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | οὔ μοι δοκῶ | me parece que no | δοκέω | parecer, tener una opinión |
Plat.Theaet.159cPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἐφ’ ἑκατέρου | en un caso y en otro | ἐπί | en situación de, en lo tocante a, sobre |
Plat.Theaet.159cPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | τί μήν; | ¿y qué? | μήν | |
Plat.Theaet.161aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | σὺ οἴει πάντως δεῖν τό γε σὸν τρέφειν καὶ μὴ ἀποτιθέναι… ; | ¿tú crees que es necesario en cualquier caso criar y no exponer a tu [descendencia] precisamente | ἀποτίθημι | exponer (un niño) |
Plat.Theaet.161bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | τὸ δὲ γιγνόμενον οὐκ ἐννοεῖς | y no entiendes lo que sucede | ἐννοέω | darse cuenta, entender, tener la intención (de) |
Plat.Theaet.161cPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | τὴν δ’ ἀρχὴν τοῦ λόγου τεθαύμακα | y estoy admirado del principio del razonamiento | θαυμάζω | admirar, admirarse (de), sorprenderse (de), maravillarse (de), extrañarse (de/por) |
Plat.Theaet.161cPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἡμεῖς… αὐτὸν ὥσπερ θεὸν ἐθαυμάζομεν ἐπὶ σοφίᾳ | nosotros lo admirábamos como a un dios por <su> sabiduría | θαυμάζω | admirar a (alguien) por (algo) |
Plat.Theaet.161ePlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | διδάσκαλος ἀξιοῦσθαι | ser estimado como maestro | ἀξιόω | considerar digno, tener por digno, considerar merecedor |
Plat.Theaet.162bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | οἶμαι ὑμᾶς πείσειν ἐμέ… μὴ ἕλκειν πρὸς τὸ γυμνάσιον σκληρὸν ἤδη ὄντα | creo que os conveceré de no arrastrarme al gimnasio cuando ya estoy rígido [por la edad] | σκληρός | rígido, recio, austero, duro |
Plat.Theaet.162dPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ὦ γενναῖοι παῖδές τε καὶ γέροντες, δημηγορεῖτε συγκαθεζόμενοι | ¡nobles muchachos y ancianos! habláis para el pueblo sentados juntos | γέρων | viejo, anciano |
Plat.Theaet.164ePlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἀλλὰ δὴ αὐτοὶ κινδυνεύσομεν | en cambio, desde luego, nosotros nos arriesgaremos | δή | precisamente, desde luego, sin duda |
Plat.Theaet.164ePlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | κινδυνεύσομεν αὐτῷ βοηθεῖν | puede que tengamos que ayudarle | κινδυνεύω | correr el riesgo de, estar ante la posibilidad de |
Plat.Theaet.165bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἐν φρέατι συσχόμενος | encerrado en un pozo | συνέχω | ser obligado, ser atormentado |
Plat.Theaet.165ePlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἐπέχων καὶ οὐκ ἀνιείς | intentando y sin abandonar | ἐπέχω | pretender, intentar |
Plat.Theaet.166aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ὁμόσε οἶμαι χωρήσεται καταφρονῶν ἡμῶν | creo que se retirará al mismo lugar [que nosotros] despreciándonos | χωρέω | retirarse |
Plat.Theaet.167aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ὁ μὲν ἰατρὸς φαρμάκοις μεταβάλλει, ὁ δὲ σοφιστὴς λόγοις | el médico cambia <la situación> con medicamentos y el sofista con palabras | ἰατρός | médico |
Plat.Theaet.167aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ὁ μὲν ἰατρὸς φαρμάκοις μεταβάλλει, ὁ δὲ σοφιστὴς λόγοις | el médico provoca cambios con medicinas y el sofista con palabras | σοφιστής | sofista, maestro de retórica |
Plat.Theaet.167dPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | σῴζεται γὰρ ἐν τούτοις ὁ λόγος οὗτος | pues en esas circunstancias ese razonamiento se mantiene | οὗτος | en ese caso, en esa(s) circunstancia(s), mientras |
Plat.Theaet.168aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | σὲ μὲν διώξονται καὶ φιλήσουσιν | te perseguirán y amarán | διώκω | perseguir, cazar |
Plat.Theaet.168cPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἐκ συνηθείας ῥημάτων τε καὶ ὀνομάτων | a partir del uso habitual de frases y nombres | ὄνομα | palabra, denominación, nombre |
Plat.Theaet.169aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἀλλ’ ἴθι, ὦ ἄριστε, ὀλίγον ἐπίσπου | pero venga, excelente (amigo), aplícate un poco | ὀλίγος | un poco, poco, escasamente |
Plat.Theaet.169bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | – ἄριστά γε, ὦ Θεόδωρε | excelente, Teodoro | ἄριστος | excelente, muy bien |
Plat.Theaet.170bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | τἀνθρώπινα (= τὰ ἀνθρώπινα πράγματα) | los asuntos humanos | ἀνθρώπινος | del hombre, humano |
Plat.Theaet.170cPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | … εἰ ἐθέλοι ἄν τις τῶν ἀμφὶ Πρωταγόραν ἢ σὺ αὐτὸς διαμάχεσθαι | … si quisiera alguno de los seguidores de Protágoras o tú mismo debatir | ἀμφί | en torno a, con |
Plat.Theaet.170ePlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | μηδενὶ δή | a nadie en absoluto | δή | precisamente, justo |
Plat.Theaet.171dPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | … ἐμέ τε ἐλέγξας ληροῦντα… καὶ σὲ ὁμολογοῦντα | ... al probar <él> que yo digo tonterías y que tú estás de acuerdo <con ellas> | ἐλέγχω | probar (demostrar), demostrar, poner en evidencia |
Plat.Theaet.171ePlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | πάντα ὅσα τοῦ τύπου τούτου | todas las cosas de este tipo | τύπος | forma, modelo, tipo, característica |
Plat.Theaet.172dPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἐὰν αὐτοὺς ὁ [λόγος] ἐπελθὼν τοῦ προκειμένου μᾶλλον καθάπερ ἡμᾶς ἀρέσῃ | si a ellos el argumento posterior les complace más, como a nosotros, que el <ya> expuesto | ἀρέσκω | complacer, gustar, decidir |
Plat.Theaet.172dPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | πρὸς τοὺς ἐν φιλοσοφίᾳ καὶ τῇ τοιᾷδε διατριβῇ τεθραμμένους | a los formados en la filosofía y en una ocupación parecida | διατριβή | ocupación |
Plat.Theaet.172dPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | καὶ τοὺς λόγους ἐν εἰρήνῃ ἐπὶ σχολῆς ποιοῦνται | y durante la paz hacen los discursos con tiempo | σχολή | con tiempo, a placer, sin problema, con reposo |
Plat.Theaet.173aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | περὶ ψυχῆς ὁ δρόμος | la carrera por la vida | δρόμος | carrera |
Plat.Theaet.173aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | εὐθὺς ἐπὶ τὸ ψεῦδός… τρεπόμενοι | ellos que tienden abiertamente a la mentira | εὐθύς | inmediatamente, directamente |
Plat.Theaet.173bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ὑγιὲς οὐδὲν ἔχοντες τῆς διανοίας εἰς ἄνδρας ἐκ μειρακίων τελευτῶσι | sin tener ellos nada saludable en su pensamiento completan su vida de muchachos hasta hombres (adultos) | ἐκ | desde, de |
Plat.Theaet.173cPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | τί γὰρ ἄν τις τούς γε φαύλως διατρίβοντας ἐν φιλοσοφίᾳ λέγοι; | ¿por qué, pues, uno hablaría con los que precisamente se entretienen superficialmente en la filosofía? | φαῦλος | a la ligera, superficialmente, sin cuidado, negligentemente |
Plat.Theaet.173dPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | νόμους δὲ καὶ ψηφίσματα λεγόμενα ἢ γεγραμμένα οὔτε ὁρῶσιν οὔτε ἀκούουσι | y ni ven ni oyen leyes y decretos dichos o escritos | ψήφισμα | decreto, resolución |
Plat.Theaet.174aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | λέγεται ὡς… τὰ δ’ ἔμπροσθεν αὐτοῦ καὶ παρὰ πόδας λανθάνοι αὐτόν | se dice que le pasaban inadvertidas las cosas que tenía delante y a sus pies | πούς | a los pies, delante |
Plat.Theaet.174bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ὁ μὲν πλησίον καὶ ὁ γείτων | el cercano y el vecino | πλησίος | lo vecino |
Plat.Theaet.174dPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἕνα τῶν νομέων, οἷον συβώτην ἢ ποιμένα ἤ τινα βουκόλον | a uno de los pastores, como un porquerizo o un pastor de ovejas o un boyero | ποιμήν | pastor (de ovejas) |
Plat.Theaet.174ePlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | τὰ δὲ δὴ γένη ὑμνούντων, ὡς γενναῖός τις ἑπτὰ πάππους πλουσίους ἔχων ἀποφῆναι… ἀμβλὺ καὶ ἐπὶ σμικρὸν ὁρώντων ἡγεῖται τὸν ἔπαινον | y cuando en efecto hacen himnos a las estirpes <cantando> que alguien es noble por poder mostrar siete abuelos ricos, piensa que el elogio es romo y [propio] de los que miran lo pequeño | γενναῖος | propio de su linaje, de buena familia, noble |
Plat.Theaet.175aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | καὶ Ἕλληνες πολλάκις μυρίοι γεγόνασιν | y muchas veces han nacido griegos innumerables | μυρίος | incontables |
Plat.Theaet.175bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ὁ… εἰς τὸ ἄνω πεντεκαιεικοστὸς | que se remonta en veinticinco años | ἄνω | anteriormente |
Plat.Theaet.175bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | γελᾷ οὐ δυναμένων λογίζεσθαι | se ríe de los que no pueden reflexionar | γελάω | reírse (de) |
Plat.Theaet.176bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ὁ λεγόμενος γραῶν ὕθλος | la denominada cháchara de viejas | λέγω | llamar a alguien algo |
Plat.Theaet.176bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | διὸ καὶ πειρᾶσθαι χρὴ ἐνθένδε ἐκεῖσε φεύγειν ὅτι τάχιστα | por eso también hay que intentar huir de aquí hacia allí lo más rápido posible | φεύγω | huir, darse a la fuga, escapar |
Plat.Theaet.177bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ὅταν… λόγον δέῃ δοῦναί τε καὶ δέξασθαι περὶ ὧν ψέγουσι… | cuando es necesario dar y recibir argumento sobre lo que reprenden… | ψέγω | reprochar (algo), censurar (algo) |
Plat.Theaet.177cPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἐνταῦθά που ἦμεν τοῦ λόγου | estábamos más o menos en esa parte del razonamiento | ἐνταῦθα | en esa parte (de) |
Plat.Theaet.178aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἢ πολλὰ καὶ διαμαρτάνει ἑκάστη; | ¿o cada una se equivoca también en muchas cosas? | διαμαρτάνω | equivocarse |
Plat.Theaet.187aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | τοῦτό γε καλεῖται… δοξάζειν | a esto precisamente se le llama opinar | δοξάζω | opinar |
Plat.Theaet.178aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | περὶ παντὸς… τοῦ εἴδους | sobre cualquier especie | εἶδος | forma, tipo, especie, clase |
Plat.Theaet.178dPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | οἶμαι περὶ οἴνου γλυκύτητος καὶ αὐστηρότητος μελλούσης ἔσεσθαι ἡ τοῦ γεωργοῦ δόξα ἀλλ’ οὐχ ἡ τοῦ κιθαριστοῦ κυρία | creo que sobre el dulzor y la sequedad que tendrá el vino la opinión válida es la del campesino y no la del citarista | γεωργός | campesino, agricultor, labrador |
Plat.Theaet.179aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | οὐκοῦν καὶ αἱ νομοθεσίαι καὶ τὸ ὠφέλιμον περὶ τὸ μέλλον ἐστί… ; | por tanto ¿acaso no tienen que ver la legislación y lo útil con el futuro? | ὠφέλιμος | lo útil, utilidad, interés |
Plat.Theaet.179bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | τὰς δόξας κυρίας ποιεῖ | hace que sean válidas las opiniones | κύριος | autorizado, válido |
Plat.Theaet.180aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | εὖ πάνυ φυλάττουσι | vigilan completamente | εὖ | |
Plat.Theaet.180dPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | … ὡς ἡ γένεσις τῶν ἄλλων πάντων Ὠκεανός τε καὶ Τηθύς | … porque el origen de todo lo demás <son> Océano y Tetis | γένεσις | origen, fuente de vida, generación, nacimiento, creación |
Plat.Theaet.181dPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ὅταν… γηράσκῃ δέ, ἢ μέλαν ἐκ λευκοῦ ἢ σκληρὸν ἐκ μαλακοῦ γίγνηται… | y cuando <algo> envejece, o pasa de blanco a negro, o de blando a duro… | μαλακός | blando, mullido |
Plat.Theaet.181ePlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἢ τὸ μέν τι ἀμφοτέρως, τὸ δ’ ἑτέρως; | ¿o lo uno en ambos casos, y lo otro en el otro caso? | ἕτερος | en otro caso, de otro modo |
Plat.Theaet.182aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | οὐ μανθάνεις ἁθρόον λεγόμενον | no comprendes lo dicho en general | ἀθρόος | en su conjunto, en total, en bloque |
Plat.Theaet.182aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | σκόπει δή μοι τόδε | atiéndeme en verdad a esto | σκοπέω | considerar, atender |
Plat.Theaet.182cPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | πῶς δ’ οὔ; εἴπερ γε δὴ τελέως κινήσεται | ¿y cómo no? si realmente de hecho se moverá a la perfección | εἴπερ | si realmente, si en efecto, incluso si, aunque |
Plat.Theaet.182cPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | κινεῖται καὶ ῥεῖ… τὰ πάντα | todo se mueve y fluye | ῥέω | fluir |
Plat.Theaet.183cPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | οὔπω συγχωροῦμεν ἄνδρα πάντων χρημάτων μέτρον εἶναι | no estamos de acuerdo ya en que el hombre es la medida de todas las cosas | μέτρον | medida, proporción |
Plat.Theaet.183dPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | «ἱππέας εἰς πεδίον προκαλῇ» Σωκράτη εἰς λόγους προκαλούμενος | «desafías a la caballería en la llanura», al desafiar a Sócrates a argumentos | πεδίον | llanura, planicie, campo |
Plat.Theaet.184aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | φοβοῦμαι οὖν μὴ οὔτε τὰ λεγόμενα συνιῶμεν, τί τε διανοούμενος εἶπε πολὺ πλέον λειπώμεθα | temo por tanto que no comprendamos lo dicho y que pensando en qué dijo nos perdamos aún más | διανοέομαι | pensar |
Plat.Theaet.184aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | φοβοῦμαι οὖν μὴ οὔτε τὰ λεγόμενα συνιῶμεν… | así pues temo que no comprendamos lo dicho… | φοβέω | temer (que), tener miedo (de que) |
Plat.Theaet.185bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἔτι δὲ καὶ τόδε τεκμήριον περὶ οὗ λέγομεν | y <existe> además la siguiente prueba sobre lo que decimos | τεκμήριον | prueba |
Plat.Theaet.185ePlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | διὰ τῶν τοῦ σώματος δυνάμεων | por las facultades del cuerpo | δύναμις | facultad |
Plat.Theaet.186bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | [ἡ ψυχὴ] ἀναλογιζομένη ἐν ἑαυτῇ τὰ γεγονότα καὶ τὰ παρόντα πρὸς τὰ μέλλοντα | el alma en sí misma poniendo en relación el pasado y el presente con el futuro | πάρειμι (εἰμί) | lo presente, el presente, la(s) circunstancia(s) presente(s), la(s) circunstancia(s) del momento |
Plat.Theaet.186bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | τὴν οὐσίαν αὖ τῆς ἐναντιότητος αὐτὴ ἡ ψυχή ἐπανιοῦσα καὶ συμβάλλουσα πρὸς ἄλληλα κρίνειν πειρᾶται | la propia alma retornando a la esencia de esa contraposición, comparando unas cosas con otras, intenta decidir | συμβάλλω | comparar |
Plat.Theaet.187cPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | καὶ δὴ καὶ νῦν τί φῄς; | y ahora, ¿qué es lo que dices? | δή | precisamente, desde luego, sin duda |
Plat.Theaet.187ePlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ὀρθῶς ὑπέμνησας· ἴσως γὰρ οὐκ ἀπὸ καιροῦ… | te acordaste justamente, pues quizá no a destiempo… | καιρός | a destiempo |
Plat.Theaet.188aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | οὐκοῦν τόδε γ’ ἔσθ’ ἡμῖν περὶ πάντα καὶ καθ’ ἕκαστον, ἤτοι εἰδέναι ἢ μὴ εἰδέναι; | ¿así pues esto es posible para nosotros en todo y en cada cosa en particular, saber o no saber? | ἕκαστος | cosa por cosa, cada cosa en particular |
Plat.Theaet.188aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | μανθάνειν γὰρ καὶ ἐπιλανθάνεσθαι… χαίρειν λέγω ἐν τῷ παρόντι | pues a aprender y olvidar <les> digo adiós en el momento presente | χαίρω | decir adiós, despedirse |
Plat.Theaet.188bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἕτερα ἄττα ὧν οἶδε | otras cosas distintas de las que sabe | ἕτερος | otro, distinto |
Plat.Theaet.188ePlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἢ πῶς ἐροῦμεν; | ¿o cómo diremos? | ἐρῶ | hablar, decir |
Plat.Theaet.189cPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἀληθῶς δοξάζει ψευδῆ | en verdad opina falsedades | δοξάζω | opinar |
Plat.Theaet.189dPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | τοῦτο… οὖν, ἵνα μὴ μάτην θαρρήσῃς, ἀφίημι | eso, en efecto, para que no confíes en vano, <lo> dejo de lado | μάτην | en vano, inútilmente |
Plat.Theaet.189ePlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | λόγον ὃν αὐτὴ πρὸς αὑτὴν ἡ ψυχὴ διεξέρχεται περὶ ὧν ἂν σκοπῇ | el discurso que el alma desarrolla consigo misma acerca de lo que analiza | λόγος | reflexión, discurso (interior) |
Plat.Theaet.190aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἡ ψυχή… μοι ἰνδάλλεται διανοουμένη… ἑαυτὴν ἐρωτῶσα καὶ ἀποκρινομένη, καὶ φάσκουσα καὶ οὐ φάσκουσα | me parece que el alma está reflexionando al preguntarse y responderse, también al afirmar y negar | φάσκω | decir que no, negar |
Plat.Theaet.190cPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἄλλον δέ τινα οἴει ὑγιαίνοντα ἢ μαινόμενον τολμῆσαι σπουδῇ πρὸς ἑαυτὸν εἰπεῖν | crees que algún otro, que esté en sus cabales o loco, se atrevió en serio a hablar contra sí mismo | ὑγιαίνω | estar sano (de mente), estar cuerdo, estar en sus cabales |
Plat.Theaet.191bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἀλλά πῃ δυνατόν | pero es posible de alguna forma | εἰμί | |
Plat.Theaet.191dPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | δῶρον τοίνυν αὐτὸ φῶμεν εἶναι τῆς… Μνημοσύνης, καὶ εἰς τοῦτο ὅτι ἂν βουληθῶμεν μνημονεῦσαι ὧν ἂν ἴδωμεν ἢ ἀκούσωμεν… ὑπέχοντας αὐτὸ ταῖς αἰσθήσεσι καὶ ἐννοίαις, ἀποτυποῦσθαι | así pues, afirmemos que esa [especie de cera] es un regalo de la Memoria y para eso que queremos recordar de lo que vemos o escuchamos hacemos una impresión [en esa cera] tras colocarlo bajo las sensaciones y pensamientos | ὑπέχω | poner debajo, mantener debajo |
Plat.Theaet.193aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | —λέγω τὶ ἢ οὐδέν; —ναί, ἀληθῆ γε | —¿Digo algo o no? —Sí, es verdad | ναί | sí |
Plat.Theaet.193dPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | θαυμασίως ὡς λέγεις τὸ τῆς δόξης πάθος | dices de forma admirable lo que pasa con la opinión | ὡς | |
Plat.Theaet.194aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | … οἷον τοξότην φαῦλον ἱέντα παραλλάξαι τοῦ σκοποῦ καὶ ἁμαρτεῖν | … como un mal arquero que al tirar se desvía del blanco y falla | ἵημι | enviar, lanzar, arrojar |
Plat.Theaet.197bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἐπιστήμης που ἕξιν φασὶν αὐτὸ εἶναι | dicen que eso es de algún modo la posesión del conocimiento | ἕξις | posesión |
Plat.Theaet.197cPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ὥσπερ εἴ τις ὄρνιθας ἀγρίας, περιστερὰς ἤ τι ἄλλο, θηρεύσας... | como si uno tras cazar aves salvajes, palomas o alguna otra cosa... | ὄρνις | ave |
Plat.Theaet.197cPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | εἴ τις ὄρνιθας ἀγρίας… οἴκοι… τρέφοι… | si alguien criara en casa aves silvestres… | τρέφω | criar |
Plat.Theaet.200ePlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἔφη… δείξειν αὐτό | dijo que ello se mostrará | δείκνυμι | mostrarse, señalar |
Plat.Theaet.201aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ὀρθῶς λέγεις· ἀλλ’ ἴωμέν γε καὶ σκοπῶμεν | dices bien, pero prosigamos en verdad y analicemos | γε | de hecho, realmente, en verdad, sí |
Plat.Theaet.201ePlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | … στοιχεῖα, ἐξ ὧν ἡμεῖς… συγκείμεθα | … elementos a partir de los que nosotros estamos compuestos | σύγκειμαι | estar compuesto, estar formado |
Plat.Theaet.202bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | οὕτω δὴ τὰ μὲν στοιχεῖα ἄλογα καὶ ἄγνωστα εἶναι, αἰσθητὰ δέ· τὰς δὲ συλλαβὰς γνωστάς τε καὶ ῥητὰς καὶ ἀληθεῖ δόξῃ δοξαστάς | así en efecto [sucede] que unos elementos son irracionales e incognoscibles, aunque perceptibles; por el contrario las sílabas <son> cognoscibles, nombrables y susceptibles de una opinión verdadera | ῥητός | que puede decirse, nombrable, racional (matemáticamente) |
Plat.Theaet.202ePlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | τὰ μὲν στοιχεῖα ἄγνωστα, τὸ δὲ τῶν συλλαβῶν γένος γνωστόν | por una parte los elementos <son> incognoscibles pero por otra el género de sus combinaciones <es> cognoscible | στοιχεῖον | elemento, elemento constituyente, elemento primigenio |
Plat.Theaet.203bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ὥστε πάνυ εὖ ἔχει | de manera que está muy bien | εὖ | estar bien |
Plat.Theaet.203bPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | τό τε σῖγμα τῶν ἀφώνων ἐστί, ψόφος τις μόνον… τοῦ δ’ αὖ βῆτα οὔτε φωνὴ οὔτε ψόφος | y la sigma está entre <las letras> sin sonido, solo es un ruido, pero a su vez, por su parte, la beta no es sonido ni ruido | φωνή | sonido (articulado), sonido de una letra |
Plat.Theaet.206aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | ἐν… κιθαριστοῦ… μεμαθηκέναι | haber aprendido en casa del citarista | ἐν | en (casa de) |
Plat.Theaet.206aPlato, Theaetetus: Platón, Teeteto | τὰ στοιχεῖα ἔν τε τῇ ὄψει διαγιγνώσκειν… καὶ ἐν τῇ ἀκοῇ αὐτὸ καθ’ αὑτὸ ἕκαστον | por medio de la vista y del oído distinguir los elementos cada uno en sí mismo | ἐν | con, por medio de |
Plat.Tim.17aPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ἀσθένειά τις αὐτῷ συνέπεσεν | se le produjo una indisposición (tuvo una indisposición) | συμπίπτω | suceder (a), producirse (a) |
Plat.Tim.17bPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ἐξ ἀρχῆς διὰ βραχέων πάλιν ἐπάνελθε αὐτά | recapitula de nuevo eso <tú> desde el principio en pocas <palabras> | ἐπανέρχομαι | recapitular |
Plat.Tim.19bPlato, Timaeus: Platón, Timeo | εἴ τις ζῷα καλά που θεασάμενος, εἴτε ὑπὸ γραφῆς εἰργασμένα εἴτε καὶ ζῶντα ἀληθινῶς… εἰς ἐπιθυμίαν ἀφίκοιτο θεάσασθαι κινούμενα… αὐτά… | si uno, tras haber visto unos bellos animales en alguna parte, bien trabajados en pintura, bien incluso vivos realmente, llegara al deseo de observarlos en movimiento… | ἀληθινός | con autenticidad, realmente, sinceramente, de verdad |
Plat.Tim.20aPlato, Timaeus: Platón, Timeo | Τίμαιός… γὰρ ὅδε… φιλοσοφίας… κατ’ ἐμὴν δόξαν ἐπ’ ἄκρον ἁπάσης ἐλήλυθεν | pues este Timeo ha llegado en mi opinión a una excelencia de toda búsqueda del conocimiento | ἄκρος | cima, excelencia, orgullo |
Plat.Tim.21bPlato, Timaeus: Platón, Timeo | τὸ δὴ τῆς ἑορτῆς σύνηθες ἑκάστοτε καὶ τότε συνέβη τοῖς παισίν | ciertamente lo siempre acostumbrado de la fiesta ocurrió también entonces para los niños | συνήθης | lo acostumbrado, la costumbre |
Plat.Tim.21ePlato, Timaeus: Platón, Timeo | ἐν τῷ Δέλτα, περὶ ὃν κατὰ κορυφὴν σχίζεται τὸ τοῦ Νείλου ῥεῦμα | en el Delta en torno al cual en su vértice se divide la corriente del Nilo | κορυφή | cima, vértice, parte más alta |
Plat.Tim.22bPlato, Timaeus: Platón, Timeo | πῶς τί τοῦτο λέγεις; | ¿cómo? ¿por qué dices eso? | πῶς | ¿cómo?, ¿de qué manera? |
Plat.Tim.23cPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ἦν γὰρ δή ποτε… ἡ νῦν Ἀθηναίων οὖσα πόλις ἀρίστη πρός τε τὸν πόλεμον καὶ κατὰ πάντα εὐνομωτάτη | pues en efecto era entonces la ciudad que es ahora Atenas la mejor para la guerra y con la mejor organización en todo | πᾶς | en todo |
Plat.Tim.24cPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ἡ θεός… κατῴκισεν… ἐκλεξαμένη τὸν τόπον ἐν ᾧ γεγένησθε | la diosa <lo> estableció tras elegir el lugar en el que habéis nacido | ἐκλέγω | elegir (para uno entre), escoger (para uno entre) |
Plat.Tim.24ePlato, Timaeus: Platón, Timeo | πάντων ἓν ὑπερέχει μεγέθει καὶ ἀρετῇ | una sola cosa destaca sobre todas en magnitud y valor | ὑπερέχω | sobresalir sobre, prevalecer sobre, destacar sobre |
Plat.Tim.25aPlato, Timaeus: Platón, Timeo | φαίνεται λιμὴν στενόν τινα ἔχων εἴσπλουν | parece que el puerto tiene una entrada estrecha | λιμήν | puerto |
Plat.Tim.25aPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ἐκεῖνο δὲ πέλαγος ὄντως ἥ τε περιέχουσα αὐτὸ γῆ παντελῶς ἀληθῶς ὀρθότατ’ ἂν λέγοιτο ἤπειρος | y aquello es en realidad un mar y la región que lo rodea por completo podría en verdad ser llamada con absoluta corrección continente | περιέχω | rodear, cercar |
Plat.Tim.25bPlato, Timaeus: Platón, Timeo | Λιβύης μὲν ἦρχον μέχρι πρὸς Αἴγυπτον | mandaban sobre Libia hasta Egipto | μέχρι | hasta |
Plat.Tim.25dPlato, Timaeus: Platón, Timeo | νῦν ἄπορον καὶ ἀδιερεύνητον γέγονεν τοὐκεῖ πέλαγος | ahora el mar allí es intransitable e insondable | ἄπορος | sin paso, intransitable, impracticable |
Plat.Tim.25ePlato, Timaeus: Platón, Timeo | κατανοῶν ὡς δαιμονίως… συνηνέχθης τὰ πολλὰ οἷς Σόλων εἶπεν | considerando cuán maravillosamente coincidiste en mucho con lo que dijo Solón | δαιμόνιος | maravillosamente, divinamente, milagrosamente |
Plat.Tim.27dPlato, Timaeus: Platón, Timeo | διαιρετέον… τί τὸ ὂν ἀεί | hay que distinguir qué es el ser eterno | εἰμί | el ser |
Plat.Tim.27dPlato, Timaeus: Platón, Timeo | τὸ δ’ ἡμέτερον παρακλητέον | y hay que invocar lo que nos es propio | ἡμέτερος | lo nuestro, lo propio, nuestra posición |
Plat.Tim.28cPlato, Timaeus: Platón, Timeo | τόν… ποιητὴν καὶ πατέρα τοῦδε τοῦ παντὸς εὑρεῖν… ἔργον | descubrir al hacedor y padre de este universo <es> un trabajo | πᾶς | todo, totalidad, universo |
Plat.Tim.29aPlato, Timaeus: Platón, Timeo | εἰ μὲν δὴ καλός ἐστιν ὅδε ὁ κόσμος ὅ τε δημιουργὸς ἀγαθός, δῆλον ὡς πρὸς τὸ ἀίδιον ἔβλεπεν | si en verdad este universo es bello y el demiurgo es bueno, <está> claro que miraba a lo eterno | δημιουργός | demiurgo, divinidad creadora del universo |
Plat.Tim.29cPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ὅτιπερ πρὸς γένεσιν οὐσία, τοῦτο πρὸς πίστιν ἀλήθεια | lo que precisamente <es> el ser en relación a la generación, eso <es> la verdad en relación a la creencia | οὐσία | esencia, ser (sust.), sustancia |
Plat.Tim.29cPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ἐὰν οὖν… μὴ δυνατοὶ γιγνώμεθα πάντῃ πάντως αὐτοὺς ἑαυτοῖς ὁμολογουμένους λόγους… ἀποδοῦναι, μὴ θαυμάσῃς | por tanto si no somos capaces de dar razonamientos que ellos mismos sean coherentes entre sí totalmente por completo, no te extrañes | πάντῃ | completamente, por completo |
Plat.Tim.29dPlato, Timaeus: Platón, Timeo | λέγωμεν δὴ δι’ ἥντινα αἰτίαν γένεσιν καὶ τὸ πᾶν τόδε ὁ συνιστὰς συνέστησεν | digamos en efecto por qué causa el constructor construyó la existencia y todo esto | γένεσις | lo generado, existencia, creación |
Plat.Tim.29ePlato, Timaeus: Platón, Timeo | ταύτην δὴ γενέσεως καὶ κόσμου μάλιστ’ ἄν τις ἀρχὴν κυριωτάτην παρ’ ἀνδρῶν φρονίμων ἀποδεχόμενος ὀρθότατα ἀποδέχοιτ’ ἄν | uno, al aprobar como el más importante precisamente ese principio de la generación y del universo <proveniente> de hombres inteligentes, aprobaría lo más adecuado | ἀποδέχομαι | admitir, aprobar |
Plat.Tim.30bPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ὁ θεός… λογισάμενος οὖν ηὕρισκεν… νοῦν δ’ αὖ χωρὶς ψυχῆς ἀδύνατον παραγενέσθαι τῳ | la divinidad tras reflexionar descubrió que la mente, por su parte, lejos del alma es imposible esté junto a nadie | ψυχή | alma, mente, conciencia |
Plat.Tim.31bPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ὁρατὸν ἁπτόν τε δεῖ τὸ γενόμενον εἶναι | es necesario que lo sucedido sea visible y palpable | γίγνομαι | lo sucedido, lo acaecido |
Plat.Tim.31bPlato, Timaeus: Platón, Timeo | χωρισθὲν δὲ πυρὸς οὐδὲν ἄν ποτε ὁρατὸν γένοιτο | y nada llegaría a ser alguna vez visible alejado del fuego | χωρίζω | ser separado, ser dividido, ser alejado |
Plat.Tim.32bPlato, Timaeus: Platón, Timeo | δύο δὲ ἀεὶ μεσότητες συναρμόττουσιν· οὕτω δὴ πυρός τε καὶ γῆς ὕδωρ ἀέρα τε ὁ θεὸς ἐν μέσῳ… συνεστήσατο | y siempre dos intermedios se complementan: así en efecto la divinidad colocó en medio entre el fuego y la tierra el agua y el aire | μέσος | en medio entre |
Plat.Tim.32cPlato, Timaeus: Platón, Timeo | τῶν δὲ δὴ τεττάρων ἓν ὅλον ἕκαστον εἴληφεν ἡ τοῦ κόσμου σύστασις | y, en efecto, a partir de los cuatro [elementos] la constitución del universo ha tomado cada uno [de ellos] como un todo único | σύστασις | composición, constitución, estructura |
Plat.Tim.32cPlato, Timaeus: Platón, Timeo | τῶν δὲ δὴ τεττάρων ἓν ὅλον ἕκαστον εἴληφεν ἡ τοῦ κόσμου σύστασις. ἐκ γὰρ πυρὸς παντὸς ὕδατός τε καὶ ἀέρος καὶ γῆς συνέστησεν αὐτὸν ὁ συνιστάς | y, en efecto, de los cuatro <elementos> la construcción del mundo ha tomado cada uno en su totalidad, pues el constructor lo construyó a partir de todo el fuego, <toda> el agua, <todo> el aire y <toda> la tierra | τέσσαρες | cuatro (elementos) |
Plat.Tim.33aPlato, Timaeus: Platón, Timeo | νόσους γῆράς τε ἐπάγοντα | trayendo enfermedades y vejez | ἐπάγω | traer, aportar |
Plat.Tim.33bPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ἐκ μέσου πάντῃ πρὸς τὰς τελευτὰς ἴσον ἀπέχον | distando desde el centro a los límites igual por todas partes | τελευτή | extremo (sust.), límite |
Plat.Tim.34bPlato, Timaeus: Platón, Timeo | λογισμὸς θεοῦ... εὐδαίμονα θεὸν αὐτὸν ἐγεννήσατο | la racionalidad de la divinidad lo engendró de sí como dios feliz | γεννάω | engendrar de uno mismo |
Plat.Tim.36bPlato, Timaeus: Platón, Timeo | μέσην πρὸς μέσην ἑκατέραν ἀλλήλαις οἷον χεῖ προσβαλὼν κατέκαμψεν | dobló aplicando la mitad de cada una contra la otra mitad en forma de aspa | προσβάλλω | aplicar (a), acercar (a) |
Plat.Tim.37aPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ψυχή… τριῶν τούτων συγκραθεῖσα μοιρῶν, καὶ ἀνὰ λόγον μερισθεῖσα καὶ συνδεθεῖσα | el alma está compuesta de la mezcla de tres partes y está dividida y unida según una proporción | λόγος | proporción |
Plat.Tim.38bPlato, Timaeus: Platón, Timeo | τό τε γεγονὸς εἶναι γεγονὸς καὶ τὸ γιγνόμενον εἶναι γιγνόμενον, ἔτι τε τὸ γενησόμενον εἶναι γενησόμενον | el pasado pasado es, el presente presente es y también el futuro futuro es | γίγνομαι | lo sucedido, lo acaecido |
Plat.Tim.38dPlato, Timaeus: Platón, Timeo | σελήνην μὲν εἰς τὸν περὶ γῆν πρῶτον, ἥλιον δὲ εἰς τὸν δεύτερον ὑπὲρ γῆς, ἑωσφόρον δὲ καὶ τὸν ἱερὸν Ἑρμοῦ λεγόμενον | que la luna es el primer <cuerpo celeste> en torno a la Tierra, que el sol es el segundo por encima de la Tierra y el lucero del alba [es tercero], también llamado sagrado <astro> de Hermes | Ἑρμῆς | Mercurio |
Plat.Tim.38dPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ἑωσφόρον δὲ καὶ τὸν ἱερὸν Ἑρμοῦ…ἰσόδρομον ἡλίῳ κύκλον ἰόντας | el lucero del alba (Venus) y el sagrado objeto de Hermes (Mercurio) que hacen una órbita que se mueve al tiempo que el sol | κύκλος | órbita (de cuerpos celestes), ciclo (de estaciones o de eventos) |
Plat.Tim.39bPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ἵνα (ἥλιος) εἰς ἅπαντα φαίνοι τὸν οὐρανὸν | para que el sol ilumine en todo el cielo | φαίνω | mostrar, hacer aparecer |
Plat.Tim.39dPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ἐγεννήθη τῶν ἄστρων ὅσα δι’ οὐρανοῦ πορευόμενα | fueron engendrados todos los astros que se mueven por el cielo | γεννάω | ser engendrado |
Plat.Tim.40aPlato, Timaeus: Platón, Timeo | νείμας περὶ πάντα κύκλῳ τὸν οὐρανόν, κόσμον ἀληθινὸν αὐτῷ πεποικιλμένον εἶναι καθ’ ὅλον | colocando [el demiurgo] en círculo alrededor de todo el cielo para que fuera un verdadero adorno embellecido por completo | ὅλος | en general, por completo |
Plat.Tim.40cPlato, Timaeus: Platón, Timeo | γῆν δὲ τροφὸν μὲν ἡμετέραν, ἰλλομένην δὲ τὴν περὶ τὸν διὰ παντὸς πόλον τεταμένον… ἐμηχανήσατο | y [el demiurgo] construyó la tierra, nuestra nodriza, y esta está contenida alrededor del eje celestial que se extiende por todo | πόλος | eje celestial, eje de la bóveda celeste, bóveda celeste |
Plat.Tim.40dPlato, Timaeus: Platón, Timeo | τὸ λέγειν ἄνευ δι’ ὄψεως τούτων αὖ τῶν μιμημάτων μάταιος ἂν εἴη πόνος | hablar sin examinar esas imitaciones de nuevo sería trabajo inútil | μάταιος | vano, inútil, necio |
Plat.Tim.40ePlato, Timaeus: Platón, Timeo | Γῆς τε καὶ Οὐρανοῦ παῖδες Ὠκεανός τε καὶ Τηθὺς ἐγενέσθην | hijos de Gea (la Tierra) y de Urano (el Cielo) nacieron Océano y Tetis | οὐρανός | Urano, el Cielo |
Plat.Tim.41aPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ἐκ δὲ Κρόνου καὶ Ῥέας Ζεὺς Ἥρα τε καὶ πάντες ὅσους ἴσμεν ἀδελφοὺς λεγομένους αὐτῶν [ἐγένοντο] | y de Crono y Rea nacieron Zeus, Hera y todos cuantos sabemos que se dice que son hermanos de ellos | Κρόνος | Crono |
Plat.Tim.43dPlato, Timaeus: Platón, Timeo | αἱ αἰσθήσεις… σφοδρῶς σείουσαι τὰς τῆς ψυχῆς περιόδους… | las percepciones que agitan violentamente las evoluciones del alma… | σφοδρός | impetuosamente, vigorosamente, violentamente |
Plat.Tim.43ePlato, Timaeus: Platón, Timeo | ὥστε μετ’ ἀλλήλων μόγις συνεχομένας φέρεσθαι μέν… | de manera que, siendo mantenidos unidos con dificultad, eran llevados | συνέχω | ser mantenido unido |
Plat.Tim.44bPlato, Timaeus: Platón, Timeo | … ὅταν… καθιστῶνται μᾶλλον ἐπιόντος τοῦ χρόνου | … cuando se asienten más en el futuro [las revoluciones que afectan al alma] | ἔπειμι (εἶμι) | (tiempo) venidero, (tiempo) futuro |
Plat.Tim.46dPlato, Timaeus: Platón, Timeo | πῦρ δὲ καὶ ὕδωρ καὶ γῆ καὶ ἀὴρ σώματα πάντα ὁρατὰ γέγονεν | y el fuego, el agua, la tierra y el aire han llegado a ser todos cuerpos visibles | ἀήρ | aire |
Plat.Tim.46dPlato, Timaeus: Platón, Timeo | πῦρ δὲ καὶ ὕδωρ καὶ γῆ καὶ ἀὴρ σώματα πάντα ὁρατὰ γέγονεν | y el fuego, el agua, la tierra y el aire han llegado a ser todos cuerpos visibles | πῦρ | fuego |
Plat.Tim.46ePlato, Timaeus: Platón, Timeo | τὸ τυχὸν ἄτακτον ἑκάστοτε ἐξεργάζονται | llevan a cabo cada vez cualquier cosa sin orden | τυγχάνω | uno por casualidad, uno cualquiera |
Plat.Tim.49cPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ὡς δοκοῦμεν… ἀέρα συνιόντα καὶ πυκνούμενον νέφος καὶ ὁμίχλην | según nos parece, [ocurre] que el aire al reunirse y apretarse [produce] nube y niebla | νέφος | nube, bruma |
Plat.Tim.51bPlato, Timaeus: Platón, Timeo | καθ’ ὅσον… δυνατόν | en la medida de lo posible | ὅσος | |
Plat.Tim.52aPlato, Timaeus: Platón, Timeo | τὸ δὲ ὁμώνυμον ὅμοιόν τε ἐκείνῳ δεύτερον [εἶδος], αἰσθητόν, γεννητόν, πεφορημένον ἀεί | la segunda forma de mismo nombre es igual a aquella: perceptible, generada, siempre llevada de aquí allá | φορέω | ser llevado, ser transportado, ser arrojado |
Plat.Tim.53dPlato, Timaeus: Platón, Timeo | μέρος γωνίας ὀρθῆς | una parte de un ángulo recto | ὀρθός | recto, derecho, en línea |
Plat.Tim.53dPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ὧν τὸ μὲν ἕτερον ἑκατέρωθεν ἔχει μέρος γωνίας ὀρθῆς πλευραῖς ἴσαις διῃρημένης, τὸ δ’ ἕτερον… | de estos, uno de los dos tiene por ambas partes una fracción de ángulo recto dividida en lados iguales, por el otro... | πλευρά | lado |
Plat.Tim.53dPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ταύτην δὴ πυρὸς ἀρχὴν καὶ τῶν ἄλλων σωμάτων ὑποτιθέμεθα | suponemos que precisamente ese es el principio del fuego y de los demás cuerpos | ὑποτίθημι | suponer, considerar válido, plantear como hipótesis |
Plat.Tim.54bPlato, Timaeus: Platón, Timeo | κατὰ δύναμιν | al cuadrado | δύναμις | producto (de multiplicar), potencia |
Plat.Tim.55bPlato, Timaeus: Platón, Timeo | εἴκοσι βάσεις ἔχον ἰσοπλεύρους τριγώνους γέγονεν | ha surgido [un poliedro icosaedro] que tiene veinte caras, triángulos equiláteros | βάσις | base, cara (de un poliedro) |
Plat.Tim.55bPlato, Timaeus: Platón, Timeo | τὸ δὲ τρίτον [εἶδος στερεόν]... εἴκοσι βάσεις ἔχον ἰσοπλεύρους τριγώνους γέγονεν | y la tercera figura tridimensional resulta que tiene veinte caras triangulares equiláteras | τρίγωνος | triangular |
Plat.Tim.55bPlato, Timaeus: Platón, Timeo | τὸ δὲ ἰσοσκελὲς τρίγωνον… | y el triángulo isósceles… | τρίγωνος | triángulo |
Plat.Tim.56bPlato, Timaeus: Platón, Timeo | τὸ δὲ δεύτερον δευτέρως τὰ αὐτὰ ταῦτ’ ἔχειν, τρίτως δὲ τὸ τρίτον | y que lo segundo tenga esas mismas [cualidades] en segundo lugar y en tercer lugar lo tercero | τρίτος | en tercer lugar, por tercera vez, a la tercera |
Plat.Tim.57cPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ὅσα… οὖν ἄκρατα καὶ πρῶτα σώματα διὰ τοιούτων αἰτιῶν γέγονεν | <todos> los cuerpos cuantos <son> puros y primeros han surgido por tales causas | ἄκρατος | sin mezcla, puro, sin restricción, total |
Plat.Tim.69ePlato, Timaeus: Platón, Timeo | διοικοδομοῦσι τοῦ θώρακος αὖ τὸ κύτος… τὰς φρένας διάφραγμα εἰς τὸ μέσον αὐτῶν τιθέντες | dividen en dos la cavidad del tórax, colocando en el medio el diafragma como separación | θώραξ | tórax, tronco (en anatomía) |
Plat.Tim.60ePlato, Timaeus: Platón, Timeo | γῆς ὄγκους πῦρ μὲν ἀήρ τε οὐ τήκει | los terrones de tierra sin embargo no <los> disuelve ni el fuego ni el aire | τήκω | fundir, disolver |
Plat.Tim.62bPlato, Timaeus: Platón, Timeo | τῇ δὴ μάχῃ καὶ τῷ σεισμῷ τούτῳ τρόμος καὶ ῥῖγος ἐτέθη | de hecho, a esa lucha y conmoción fue asignado <el nombre> temblor y escalofrío | τίθημι | asignar (un valor), dedicar |
Plat.Tim.67bPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ὅλως μὲν οὖν φωνὴν θῶμεν τὴν δι’ ὤτων ὑπ’ ἀέρος ἐγκεφάλου τε καὶ αἵματος μέχρι ψυχῆς πληγὴν διαδιδομένην | así pues, de forma general, supongamos que la voz es el impulso que se difunde por los oídos gracias al aire del cerebro y la sangre hasta el alma | φωνή | voz, habla |
Plat.Tim.67dPlato, Timaeus: Platón, Timeo | τά… μόρια ἐμπίπτοντά τε εἰς τὴν ὄψιν | las partículas que irrumpen en el campo visual | ἐμπίπτω | caer sobre, atacar, irrumpir |
Plat.Tim.68aPlato, Timaeus: Platón, Timeo | παντοδαπῶν ἐν τῇ κυκήσει ταύτῃ γιγνομένων χρωμάτων | produciéndose en esa mezcla colores de todo tipo | χρῶμα | color, tonalidad, colorete |
Plat.Tim.68dPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ἐξ ἑνὸς εἰς πολλὰ διαλύειν | descomponer de la unidad a la multiplicidad | διαλύω | disolver, descomponer, destruir |
Plat.Tim.69aPlato, Timaeus: Platón, Timeo | πάλιν ἐπ’ ἀρχὴν ἐπανέλθωμεν | volvamos de nuevo al principio | ἀνέρχομαι | volver a un punto |
Plat.Tim.69aPlato, Timaeus: Platón, Timeo | καθ’ ὅσον ἡμῶν ἡ φύσις ἐνδέχεται | en la medida en que nuestra naturaleza (lo) admite | ἐνδέχομαι | aceptar, admitir, asumir, creer |
Plat.Tim.69bPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ὁ θεὸς ἐν ἑκάστῳ τε αὐτῷ πρὸς αὑτὸ καὶ πρὸς ἄλληλα συμμετρίας ἐνεποίησεν… ὅπῃ δυνατὸν ἦν ἀνάλογα καὶ σύμμετρα εἶναι | la divinidad en cada cosa en sí, en relación a sí misma y de unas <cosas> con otras, estableció simetrías en cuanto que era posible que <las cosas> fueran proporcionales y simétricas | ἀνάλογος | proporcional, correspondiente, análogo |
Plat.Tim.69cPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ὁ θεός… ἐκ τούτων πᾶν τόδε συνεστήσατο | la divinidad a partir de esos (elementos) organizó todo esto | συνίστημι | organizar (con implicación personal) |
Plat.Tim.69dPlato, Timaeus: Platón, Timeo | σεβόμενοι μιαίνειν τὸ θεῖον | teniendo <ellos> miedo de mancillar a la divinidad | σέβω | avergonzarse, tener miedo |
Plat.Tim.69dPlato, Timaeus: Platón, Timeo | οἱ δὲ μιμούμενοι… τὸ θνητὸν γένος συνέθεσαν | y los imitadores crearon la raza mortal | συντίθημι | componer, crear, tramar |
Plat.Tim.70aPlato, Timaeus: Platón, Timeo | διοικοδομοῦσι τοῦ θώρακος αὖ τὸ κύτος… τὰς φρένας διάφραγμα εἰς τὸ μέσον… τιθέντες | [los descendientes del demiurgo] construyen separando además el hueco del tórax, colocando el diafragma como barrera en el medio | φρήν | diafragma, entrañas |
Plat.Tim.70ePlato, Timaeus: Platón, Timeo | καὶ κατέδησαν δὴ τὸ τοιοῦτον ἐνταῦθα… τρέφειν δὲ συνημμένον ἀναγκαῖον | y aprisionaron ciertamente allí tal [parte del alma] y <era> necesario criar<la> atada | συνάπτω | juntar, reunir, atar, concertar, vincular, conectar |
Plat.Tim.71bPlato, Timaeus: Platón, Timeo | θεός… ἰδέαν συνέστησε… ἵνα… χολώδη χρώματα ἐμφαίνοι | la divinidad compuso una forma para que mostrara colores biliosos | ἐμφαίνω | hacer ver, mostrar |
Plat.Tim.72aPlato, Timaeus: Platón, Timeo | τοῦ δὲ μανέντος… οὐκ ἔργον τὰ φανέντα καὶ φωνηθέντα ὑφ’ ἑαυτοῦ κρίνειν | y no es tarea del que enloqueció juzgar su apariencia y lo dicho por él | φωνέω | ser dicho, ser expresado |
Plat.Tim.72dPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ἡμῖν… καὶ νῦν καὶ ἔτι μᾶλλον ἀνασκοποῦσι διακινδυνευτέον τὸ φάναι καὶ πεφάσθω | y ahora incluso todavía más nosotros al estudiarlo debemos arriesgarnos a afirmar<lo> y quede afirmado | φημί | decir, afirmar |
Plat.Tim.74cPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ἐξ ὀξέος καὶ ἁλμυροῦ ξυνθεὶς ζύμωμα | componiendo un brebaje de ácido y sal | ὀξύς | ácido, picante |
Plat.Tim.75cPlato, Timaeus: Platón, Timeo | νῦν δὲ τοῖς περὶ τὴν ἡμετέραν γένεσιν δημιουργοῖς... συνέδοξεν [ἀπεργάζεσθαι γένος] τοῦ πλείονος βίου, φαυλοτέρου δέ | y de hecho los artesanos de nuestra existencia estuvieron de acuerdo en fabricar una especie de vida más larga aunque de peor calidad | πλείων | más, mayor, más largo |
Plat.Tim.75dPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ὁ θεός… τὰ δ’ ἄλλα [νεῦρα] εἰς ἅπαντα τὰ μέλη διέσπειρε, συνάπτων ἄρθρον ἄρθρῳ | la divinidad distribuyó los restantes tendones por todos los miembros, uniendo articulación con articulación | μέλος | miembro (corporal), extremidad |
Plat.Tim.76bPlato, Timaeus: Platón, Timeo | … ἀπωθούμενον ὑπὸ τοῦ περιεστῶτος ἔξωθεν πνεύματος | … empujado por el aire que lo rodeaba por fuera | περιίστημι | colocarse alrededor de, rodear |
Plat.Tim.77bPlato, Timaeus: Platón, Timeo | πᾶν… ὅτιπερ ἂν μετάσχῃ τοῦ ζῆν, ζῷον μὲν ἂν ἐν δίκῃ λέγοιτο ὀρθότατα | todo lo que participa de la vida, puede denominarse con propiedad y correctamente ‘ser vivo’ | ζῷον | ser viviente, animal |
Plat.Tim.77ePlato, Timaeus: Platón, Timeo | περὶ τὴν κεφαλὴν τὰς φλέβας… διεῖσαν, τὰς μὲν ἐκ τῶν δεξιῶν ἐπὶ τἀριστερὰ τοῦ σώματος, τὰς δ’ ἐκ τῶν ἀριστερῶν ἐπὶ τὰ δεξιὰ κλίναντες | distribuyeron las venas en torno a la cabeza, desviando unas del lado derecho al izquierdo del cuerpo, otras del lado izquierdo al derecho | κλίνω | inclinar, empujar abajo, desviar, desplazar |
Plat.Tim.77ePlato, Timaeus: Platón, Timeo | … ἐπειδὴ νεύροις οὐκ ἦν κύκλῳ κατὰ κορυφὴν περιειλημμένη [ἡ κεφαλή] | … puesto que la cabeza no estaba rodeada en círculo por nervios en su parte superior | περιλαμβάνω | ser rodeado, ser delimitado |
Plat.Tim.79dPlato, Timaeus: Platón, Timeo | πᾶν ζῷον αὑτοῦ τἀντὸς περὶ τὸ αἷμα καὶ τὰς φλέβας θερμότατα ἔχει, οἷον ἐν ἑαυτῷ πηγήν τινα ἐνοῦσαν πυρός | todo animal tiene sus partes internas muy calientes en torno a la sangre y las venas, como una fuente de fuego que está dentro de sí | πηγή | fuente, origen, germen |
Plat.Tim.80aPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ὅσοι φθόγγοι… ὀξεῖς τε καὶ βαρεῖς φαίνονται | cuantos sonidos parecen agudos o graves | ὀξύς | agudo |
Plat.Tim.82aPlato, Timaeus: Platón, Timeo | τεττάρων γὰρ ὄντων γενῶν ἐξ ὧν συμπέπηγεν τὸ σῶμα, γῆς πυρὸς ὕδατός τε καὶ ἀέρος, τούτων ἡ παρὰ φύσιν πλεονεξία καὶ ἔνδεια… στάσεις καὶ νόσους παρέχει | al ser cuatro los tipos <de elementos> de los que está compuesto el cuerpo, tierra, aire, agua y fuego, su exceso o carencia en contra de lo natural… produce condiciones patológicas y enfermedades | πλεονεξία | exceso |
Plat.Tim.82bPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ἐάσει ταὐτὸν ὂν αὑτῷ σῶν καὶ ὑγιὲς μένειν | permitirá que lo que es igual a sí mismo permanezca sano y salvo | ὑγιής | sano, cuerdo, bueno |
Plat.Tim.83bPlato, Timaeus: Platón, Timeo | συμμείγνυται ξανθὸν χρῶμα μετὰ τῆς πικρότητος, ὅταν νέα συντακῇ σὰρξ ὑπὸ τοῦ περὶ τὴν φλόγα πυρός | se entremezcla la piel amarillenta con amargor cuando nueva carne se funde bajo el fuego en torno a la llama | φλόξ | llama |
Plat.Tim.83ePlato, Timaeus: Platón, Timeo | ὀρὸς ἱδρὼς καὶ δάκρυον… ὅσα τε ἄλλα τοιαῦτα σώματα τὸ καθ’ ἡμέραν χεῖται καθαιρόμενα | suero, sudor, lágrimas y todas las demás cosas de tal naturaleza que segregan diariamente los cuerpos al purgarse | χέω | verter, derramar, segregar |
Plat.Tim.84ePlato, Timaeus: Platón, Timeo | καὶ μυρία δὴ νοσήματα ἐκ τούτων ἀλγεινὰ μετὰ πλήθους ἱδρῶτος πολλάκις ἀπείργασται | y de estos <procesos> se originan ciertamente miles de enfermedades dolorosas, a menudo acompañadas de gran cantidad de sudor | πλῆθος | gran cantidad, abundancia, gran cuantía |
Plat.Tim.85ePlato, Timaeus: Platón, Timeo | χολή… διὰ τῶν φλεβῶν εἰς τὴν κάτω συνωσθεῖσα ἢ τὴν ἄνω κοιλίαν… | bilis que es comprimida a través de las venas hacia la parte alta o baja del vientre… | κοιλία | vientre, barriga |
Plat.Tim.86aPlato, Timaeus: Platón, Timeo | τό… ἐκ πυρὸς ὑπερβολῆς… νοσῆσαν σῶμα συνεχῆ καύματα καὶ πυρετοὺς ἀπεργάζεται | el cuerpo que ha enfermado por un exceso de calor desarrolla unas quemazones y unas fiebres continuas | συνεχής | continuo, ininterrumpido, constante |
Plat.Tim.86aPlato, Timaeus: Platón, Timeo | τὸ δὲ γῆς, τετάρτως ὂν νωθέστατον τούτων | y el [elemento] de la tierra, en cuarto lugar, por ser el más lento de ellos | τέταρτος | en cuarto lugar, en cuarta vez |
Plat.Tim.88aPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ψυχή... μάχας ἐν λόγοις ποιουμένη δημοσίᾳ καὶ ἰδίᾳ | el alma que produce polémicas verbales en público o en privado | μάχη | pelea, conflicto, polémica, certamen |
Plat.Tim.90aPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ἀπὸ γῆς αἴρειν | elevar desde la tierra | αἴρω | levantar, alzar |
Plat.Tim.90aPlato, Timaeus: Platón, Timeo | … ὡς [ἡμᾶς] ὄντας φυτὸν οὐκ ἔγγειον ἀλλὰ οὐράνιον | … por ser nosotros una criatura no terrenal sino celeste | φυτόν | ser vivo, criatura |
Plat.Tim.90dPlato, Timaeus: Platón, Timeo | ἕκαστον δεῖ… ἐξορθοῦντα διὰ τὸ καταμανθάνειν τὰς τοῦ παντὸς ἁρμονίας | es necesario que cada uno rectifique gracias a aprender los equilibrios de todo | ἁρμονία | armonía, equilibrio |
Plat.Tim.92aPlato, Timaeus: Platón, Timeo | θεοῦ βάσεις ὑποτιθέντος πλείους τοῖς μᾶλλον ἄφροσιν | al colocar por debajo la divinidad más apoyos a los más insensatos | βάσις | apoyo, base, fundamento |
Plut.Adolescens1.1Plutarchus, Quomodo adolescens poetas audire debeat: Plutarco, Cómo debe el joven escuchar poesía | Λυκόοργος ὑγιαίνοντα νοῦν εἶχεν | Licurgo tenía una mente sana (estaba cuerdo) | ὑγιαίνω | estar sano (de mente), estar cuerdo, estar en sus cabales |
Plut.Adolescens15cPlutarchus, Quomodo adolescens poetas audire debeat: Plutarco, Cómo debe el joven escuchar poesía | οὐ γὰρ μόνον ὡς ἔοικε περὶ τῆς Αἰγυπτίων χώρας… ἔστιν εἰπεῖν ὅτι… | pues, según parece, no solo sobre el territorio de los egipcios es posible decir que… | χώρα | terreno, tierra, territorio |
Plut.Adolescens21cPlutarchus, Quomodo adolescens poetas audire debeat: Plutarco, Cómo debe el joven escuchar poesía | πάλιν δ’ ἐπέστρεψε καὶ περιέσπασε πρὸς τὸ καλὸν ἡμᾶς | y de nuevo nos dirigió y atrajo hacia lo bello | ἐπιστρέφω | girar, hacer girar, dirigir hacia |
Plut.Adolescens21ePlutarchus, Quomodo adolescens poetas audire debeat: Plutarco, Cómo debe el joven escuchar poesía | τὸ φαγεῖν τὸ πιεῖν τὸ τῆς Ἀφροδίτης τυγχάνειν τὰ δ’ ἄλλα προσθήκας ἅπαντα χρὴ καλεῖν | comer, beber, alcanzar el placer del amor; todo lo demas hay que llamarlos añadidos | Ἀφροδίτη | placer del amor, placer sexual |
Plut.Aem.8.4Plutarchus, Aemilius Paulus: Plutarco, Emilio Paulo | ἐπεῖχε τῷ πολέμῳ τὴν γνώμην | tenía su ánimo puesto en la guerra | ἐπέχω | dirigir hacia, poner el pensamiento en |
Plut.Aem.9Plutarchus, Aemilius Paulus: Plutarco, Emilio Paulo | διὰ τῆς κάτω Γαλατίας | a través de Galacia meridional | κάτω | abajo, en la costa, en el sur |
Plut.Aem.31.2Plutarchus, Aemilius Paulus: Plutarco, Emilio Paulo | ἀνελθὼν… Μᾶρκος Σερβίλιος … ἔφη | subiendo a la tribuna Marco Servilio… dijo | ἀνέρχομαι | subir a la tribuna |
Plut.Aem.34.3Plutarchus, Aemilius Paulus: Plutarco, Emilio Paulo | ἀνὴρ καὶ δίχα τοσαύτης ἐξουσίας ἀξιοθέατος | hombre digno de ver, incluso sin tanta opulencia | ἐξουσία | exceso de disponibilidad, abundancia, opulencia |
Plut.Ages.1.1Plutarchus, Agesilaus: Plutarco, Agesilao | ἤχθη τὴν λεγομένην ἀγωγὴν ἐν Λακεδαίμονι | [Agesilao] se formó según la educación establecida en Lacedemonia | ἄγω | ser educado |
Plut.Ages.13.3Plutarchus, Agesilaus: Plutarco, Agesilao | ἠράσθη γὰρ ἀθλητοῦ παιδὸς ἐξ Ἀθηνῶν ἐπεὶ δὲ μέγας ὢν καί σκληρὸς Ὀλυμπίασιν ἐκινδύνευσεν ἐκκριθῆναι… | pues se enamoró de un muchacho atleta de Atenas, y, cuando, por ser alto y fuerte, <este> corrió el riesgo de ser excluido de los juegos olímpicos… | σκληρός | fuerte |
Plut.Ages.20Plutarchus, Agesilaus: Plutarco, Agesilao | ἔμελλε δὲ λέγειν ἀναλαβὼν ὁ Λύσανδρος | e iba a pronunciarlo Lisandro tras aprenderlo de memoria | ἀναλαμβάνω | recuperar (mentalmente), aprender (de memoria) |
Plut.Ages.30Plutarchus, Agesilaus: Plutarco, Agesilao | τούς νόμους δεῖ σήμερον ἐᾶν καθεύδειν | hay que dejar reposar las leyes por hoy | καθεύδω | dormir(se), reposar, estar inactivo |
Plut.AgisCleom.43.1Plutarchus, Agis et Cleomenes: Plutarco, Agis y Cleómenes | συχνῶς κατέβαινεν εἰς Σπάρτην | bajaba a Esparta con frecuencia | συχνός | frecuentemente |
Plut.Alc.1.1Plutarchus, Alcibiades: Plutarco, Alcibíades | Κλεινίας ἰδιοστόλῳ τριήρει… ἐναυμάχησεν | Clinias combatió por mar con una trirreme equipada por él mismo | τριήρης | trirreme, nave militar de tres filas de remeros |
Plut.Alc.2.2Plutarchus, Alcibiades: Plutarco, Alcibíades | [Ἀλκιβιάδης] ἔτι δὲ μικρὸς ὢν ἔπαιζεν ἀστραγάλοις | y Alcibíades siendo todavía pequeño jugaba a las tabas | παίζω | jugar |
Plut.Alc.6.4Plutarchus, Alcibiades: Plutarco, Alcibíades | ἐκεῖνον… πιέζων τῷ λόγῳ καὶ συστέλλων ταπεινὸν ἐποίει καὶ ἄτολμον | conteniendo a aquel con su discurso y refrenándolo, <lo> hacía sumiso y prudente | πιέζω | reprimir, refrenar, contener |
Plut.Alc.23.4Plutarchus, Alcibiades: Plutarco, Alcibíades | ἦν γάρ [Ἀλκιβιάδῃ] μία δεινότης αὕτη τῶν πολλῶν ἐν αὐτῷ… συνεξομοιοῦσθαι καὶ συνομοπαθεῖν τοῖς ἐπιτηδεύμασι καὶ ταῖς διαίταις, ὀξυτέρας τρεπομένῳ τροπὰς τοῦ χαμαιλέοντος | pues Alcibíades tenía esa habilidad única entre otras muchas en él: identificarse absolutamente y empatizar con las costumbres y los modos de vida [de otros] al transformarse <él> en cambios más acusados que [los] del camaleón | τροπή | cambio, transformación |
Plut.Alc.27.4Plutarchus, Alcibiades: Plutarco, Alcibíades | θεραπείαν ἔχων ἡγεμονικὴν ἐπορεύετο πρὸς αὐτόν | y <él>, con una escolta propia de un general, se dirigía a ese | θεραπεία | escolta |
Plut.Alc.28.3Plutarchus, Alcibiades: Plutarco, Alcibíades | ἔτυχε δὲ καὶ πολὺν ὄμβρον ἐξαίφνης ἐπιπεσόντα καὶ βροντὰς καὶ ζόφον συνεργῆσαι... τὴν παρασκευήν | y sucedió que mucha lluvia que cayó de repente, truenos y oscuridad colaboraron en los preparativos | τυγχάνω | encontrarse casualmente (en un lugar), coincidir, suceder casualmente |
Plut.Alc.33.2Plutarchus, Alcibiades: Plutarco, Alcibíades | εἰς τὴν ἐκκλησίαν παρελθὼν ὁ Ἀλκιβιάδης, καὶ τά… αὑτοῦ πάθη κλαύσας καὶ ὀλοφυράμενος… στεφάνοις μὲν ἐστεφανώθη χρυσοῖς, ᾑρέθη δέ… στρατηγός | Alcibíades tras presentarse en la asamblea, tras llorar por sus propios sufrimientos y lamentarse, fue coronado con coronas de oro y fue elegido general | κλαίω | llorar (a alguien), llorar (por alguien), llorar algo |
Plut.Alex.1Plutarchus, Alexander: Plutarco, Alejandro | παραιτησόμεθα τοὺς ἀναγινώσκοντας... | pediremos a los lectores... | ἀναγιγνώσκω | reconocer las letras, leer |
Plut.Alex.4.1Plutarchus, Alexander: Plutarco, Alejandro | τήν… οὖν ἰδέαν τοῦ σώματος οἱ Λυσίππειοι μάλιστα τῶν ἀνδριάντων ἐμφαίνουσιν | entre las estatuas [de Alejandro] sobre todo las de Lisipo hacen ver la forma de su cuerpo | ἐμφαίνω | hacer ver, mostrar |
Plut.Alex.9.1Plutarchus, Alexander: Plutarco, Alejandro | Φιλίππου δὲ στρατεύοντος ἐπὶ Βυζαντίους, ἦν μὲν ἑκκαιδεκέτης ὁ Ἀλέξανδρος, ἀπολειφθεὶς δὲ κύριος ἐν Μακεδονίᾳ τῶν πραγμάτων καὶ τῆς σφραγῖδος | y estando Filipo guerreando contra los de Bizancio, tenía Alejandro dieciséis años y fue dejado en Macedonia como señor de los asuntos y del sello real | Ἀλέξανδρος | Alejandro Magno |
Plut.Alex.14.3Plutarchus, Alexander: Plutarco, Alejandro | λέγεται τὸν Ἀλέξανδρον... θαυμάσαι... τὴν ὑπεροψίαν καὶ τὸ μέγεθος τοῦ ἀνδρός | se dice que Alejandro se sorprendió del desprecio y la altanería del hombre | μέγεθος | magnitud, importancia, potencia, altanería |
Plut.Alex.19.2Plutarchus, Alexander: Plutarco, Alejandro | τὸν κίνδυνον οἰόμενοι πάσης ἰσχυρότερον εἶναι βοηθείας ἐφοβοῦντο… | creyendo que el peligro era más fuerte que cualquier remedio temían… | βοήθεια | remedio, alivio |
Plut.Alex.19.2Plutarchus, Alexander: Plutarco, Alejandro | τῶν… ἄλλων ἰατρῶν οὐδεὶς ἐθάρρει βοηθήσειν | ninguno de los demás médicos confiaba en poder tratar<lo> | βοηθέω | ayudar (con un tratamiento), tratar |
Plut.Alex.23.3Plutarchus, Alexander: Plutarco, Alejandro | πολλάκις δὲ παίζων καὶ ἀλώπεκας ἐθήρευε | y muchas veces <él> cazaba también zorros por diversión | παίζω | divertirse |
Plut.Alex.32.4Plutarchus, Alexander: Plutarco, Alejandro | κατ’ ἐκεῖνο καιροῦ | en aquella circunstancia | ἐκεῖνος | aquel |
Plut.Alex.50.3Plutarchus, Alexander: Plutarco, Alejandro | … κατὰ τοὺς ὕπνους ἰδεῖν ὄψιν ἄτοπον | … que durante el sueño vio una extraña visión | ὕπνος | durante el sueño, dormido |
Plut.Alex.58.1Plutarchus, Alexander: Plutarco, Alejandro | τὴν δὲ πλείστην φθοράν… δυσκρασίαι τοῦ περιέχοντος ἀπειργάσαντο τῆς στρατιᾶς | pero la mayor destrucción del ejército la provocaron las malas condiciones de la atmósfera | περιέχω | aire circundante, atmósfera |
Plut.AnSeni796aPlutarchus, An seni respublica gerenda: Plutarco, Sobre si el anciano debe intervenir en política | τοῦτο γὰρ τὸ πάθος οὐδενὶ χρόνῳ πρέπον ἡλικίας | pues ese sentimiento no es adecuado para ninguna época de la vida | ἡλικία | edad, época de la vida |
Plut.Ant.8.2Plutarchus, Antonius: Plutarco, Antonio | Καῖσαρ... ἔμελλε τὴν τελευταίαν... Φαρσάλῳ μάχην μάχεσθαι | César estaba a punto de combatir en Farsalia el combate final | μάχομαι | luchar, combatir |
Plut.Ant.33.1Plutarchus, Antonius: Plutarco, Antonio | κοινῶς καὶ φιλικῶς | sociable y amistosamente | κοινός | en común |
Plut.Ant.34.4Plutarchus, Antonius: Plutarco, Antonio | ἀπέγνωσαν τὰς διαλύσεις | renunciaron a los ceses [de hostilidades] | ἀπογιγνώσκω | renunciar |
Plut.Ant.39.4Plutarchus, Antonius: Plutarco, Antonio | τῶν δὲ ὁπλιτῶν συναπτόντων ἅμα βοῇ καὶ πατάγῳ τῶν ὅπλων | y trabando combate los hoplitas, al tiempo con griterío y estrépito de armas | βοή | grito, griterío |
Plut.Ant.41.1Plutarchus, Antonius: Plutarco, Antonio | Ἀντωνίῳ προσελθὼν ἐκέλευε φεύγειν ἐν δεξιᾷ τῶν ὀρῶν ἐπιλαβόμενον | acercándose a Antonio le ordenaba que huyera por la derecha pegándose a las montañas | ἐπιλαμβάνω | sujetar, agarrarse (a), pegarse |
Plut.Ant.53.3Plutarchus, Antonius: Plutarco, Antonio | τὸ σῶμα λεπταῖς καθῄρει διαίταις | reducía su cuerpo con dietas ligeras | καθαιρέω | disminuir, reducir |
Plut.Ant.53.3Plutarchus, Antonius: Plutarco, Antonio | τὸ δὲ βλέμμα… ἀπερχομένου δὲ [τοῦ Ἀντωνίου] τηκόμενον καὶ ταπεινούμενον ὑπεφαίνετο | y la mirada [de Cleopatra] parecía que se consumía (se apagaba) y languidecía al alejarse Antonio | τήκω | ser fundido, ser consumido, fundirse, consumirse |
Plut.Ant.56.1Plutarchus, Antonius: Plutarco, Antonio | Ἀντώνιος... Κανίδιον... ἐκέλευσεν ἑκκαίδεκα τέλη λαβόντα καταβαίνειν ἐπὶ θάλατταν | Antonio ordenó a Canidio que tras tomar dieciséis legiones bajara al mar | τέλος | legión |
Plut.Ant.79.2Plutarchus, Antonius: Plutarco, Antonio | προσδραμὼν δὲ ταχὺ καὶ περισχὼν αὐτὴν ταῖς χερσὶν ἀμφοτέραις ὁ Προκλήϊος, ‘ἀδικεῖς,’ εἶπεν, ‘ὦ Κλεοπάτρα…’ | pero Proculeyo corriendo en su dirección con rapidez y sujetándola con ambas manos, dijo «cometes injusticia, Cleopatra» | περιέχω | abrazar, sujetar |
Plut.AnVirtus439cPlutarchus, An virtus doceri possit: Plutarco, Si la virtud puede enseñarse | ταῦτ’ ἄνευ τοῦ μαθεῖν οὐκ ἔστι χρησίμως ποιεῖν | sin aprender esas cosas no es posible actuar útilmente | χρήσιμος | de utilidad, útilmente |
Plut.Aquane955fPlutarchus, Aquane an ignis sit utilior: Plutarco, De si es más útil el agua o el fuego | σκεψώμεθα τοὺς εἰς ἑκάτερον λόγους | analicemos los argumentos por un lado y el otro (de cada una de las partes) | ἑκάτερος | por un lado y por el otro |
Plut.Arat.28.2Plutarchus, Aratus: Plutarco, Arato | παραλελοίπασι τοῖς ἡττημένοις στῆσαι κατ’ αὐτῶν τρόπαιον | han concedido a los derrotados que levanten un monumento contra ellos | παραλείπω | dejar, conceder |
Plut.Arat.35.4Plutarchus, Aratus: Plutarco, Arato | ὁ δὲ ἔγραφε μὲν αὐτῷ τὴν στρατείαν ἀπαγορεύων | y él escribía prohibiéndole la expedición militar | ἀπαγορεύω | prohibir |
Plut.Arat.43.2Plutarchus, Aratus: Plutarco, Arato | ἐνδοτέρω τῆς χρείας προσηγάγετο | (lo) atraía a una relación más íntima | ἔνδον | dentro de, en casa de |
Plut.Arat.52Plutarchus, Aratus: Plutarco, Arato | φάρμακον αὐτῷ δίδωσιν… τῶν κατὰ μικρὸν εἰς φθορὰν περαινόντων | le da un veneno de los que concluyen poco a poco en la muerte | περαίνω | concluir, acabar, finalizar |
Plut.Arist.16.6Plutarchus, Aristides: Plutarco, Aristides | ἡμέρα διεξῆλθεν ἀργή | el día pasó sin actividad | διεξέρχομαι | pasar |
Plut.Arist.20.2Plutarchus, Aristides: Plutarco, Aristides | ἐπὶ τούτῳ δ’ ἀναστὰς Κλεόκριτος ὁ Κορίνθιος δόξαν… παρέσχεν | y en eso Cleócrito el corintio, levantándose, presentó <su> opinión | οὗτος | en eso, sobre eso, sobre esas condiciones |
Plut.Art.4.3Plutarchus, Artaxerxes: Plutarco, Artajerjes | ζηλοῦν ἔδοξε τὴν Ἀρτοξέρξου… πραότητα, ἡδίω… ἑαυτὸν παρέχων ἐντυγχάνεσθαι | pareció que [él] emulaba la afabilidad de Artajerjes, al ofrecerse a conversar con mayor placer | ἐντυγχάνω | tener trato, conversar |
Plut.Art.15.4Plutarchus, Artaxerxes: Plutarco, Artajerjes | εἶπεν οὖν μὴ κατασχών | dijo, así pues, sin retenerse | κατέχω | contenerse, retenerse |
Plut.Art.22.5Plutarchus, Artaxerxes: Plutarco, Artajerjes | ἔπεμψεν… φορεῖς τοὺς κομίζοντας αὐτὸν μέχρι θαλάσσης μαλακῶς ἔχοντα | envió porteadores que lo llevaran hasta el mar porque estaba sin fuerza | μαλακός | débilmente, sin fuerza, con debilidad |
Plut.Art.28.3Plutarchus, Artaxerxes: Plutarco, Artajerjes | λεία γάρ τις ἡ πορεία καὶ κατάντης ἐπὶ τὸ βουλόμενον | pues cierto camino hacia lo deseado es suave y cuesta abajo | βούλομαι | la voluntad, el deseo, lo deseado |
Plut.Brut.1.1Plutarchus, Brutus: Plutarco, Bruto | ἀνέστησαν… χαλκοῦν | erigieron una estatua de bronce | ἀνίστημι | erigir, edificar |
Plut.Brut.1.5Plutarchus, Brutus: Plutarco, Bruto | φησὶν… ἀναφέρειν… πρὸς ἀνδριάντα τὴν ὁμοιότητα τῆς ἰδέας | dice que hacen referencia a la estatua en la similitud de la apariencia | ἀναφέρω | referir |
Plut.Brut.2.1Plutarchus, Brutus: Plutarco, Bruto | πρὸς τοὺς ἀπὸ Πλάτωνος | en relación a los discípulos de Platón | ἀπό | de, descendiente de, originario de, discípulo de |
Plut.Brut.10.1Plutarchus, Brutus: Plutarco, Bruto | Κασσίῳ δὲ πειρῶντι τοὺς φίλους ἐπὶ Καίσαρα πάντες ὡμολόγουν | y todos estaban de acuerdo con Casio cuando intentaba atraer a sus amigos en contra de César | πειράω | poner a prueba, intentar atraer, intentar seducir |
Plut.Brut.17.2Plutarchus, Brutus: Plutarco, Bruto | Τίλλιος... ἀμφοτέραις ταῖς χερσὶν ἐκ τῶν ὤμων κατέσπασε τὸ ἱμάτιον | Tilio con ambas manos se quitó la toga de sus hombros | ἱμάτιον | vestido, manto, ropaje, toga |
Plut.Brut.29.1Plutarchus, Brutus: Plutarco, Bruto | ἦν δὲ δόξα Κάσσιον μὲν εἶναι δεινὸν ἐν τοῖς πολεμικοῖς… πρὸς δὲ τοὺς συνήθεις ὑγρότερον τῷ γελοίῳ | había la idea de que Casio era terrible en las <cuestiones> militares pero para los allegados <estaba> más dispuesto a la broma | ὑγρός | suave, flexible, dispuesto |
Plut.Bruta989aPlutarchus, Bruta animalia ratione uti: Plutarco, Los animales utilizan la razón | ὥστε σοι τὴν καλὴν Πηνελόπην ἐννάκις ἀπολείπεσθαι τῷ σωφρονεῖν… κορώνης | de manera que para ti la bella Penélope es inferior nueve veces en prudencia que la corneja | ἀπολείπω | quedarse atrás, ser inferior |
Plut.Caes.12.2Plutarchus, Caesar: Plutarco, César | Καῖσαρ… αὐτός τε πλούσιος γεγονὼς καὶ τοὺς στρατιώτας ὠφεληκὼς ἀπὸ τῶν στρατειῶν… | César… quien a partir de sus campañas militares él mismo se había hecho rico y había beneficiado a sus soldados… | ὠφελέω | ayudar (a), beneficiar (a), socorrer (a) |
Plut.Caes.13.1Plutarchus, Caesar: Plutarco, César | ἔπεμψε πρὸς τὴν σύγκλητον αἰτούμενος αὐτῷ δοθῆναι παραγγέλλειν εἰς ὑπατείαν | mandó recado al senado solicitando que le fuera concedido pedir apoyo para el consulado | παραγγέλλω | exhortar, animar, pedir apoyo |
Plut.Caes.13.3Plutarchus, Caesar: Plutarco, César | Καίσαρος καὶ Πομπηΐου… συστάντων ἐπὶ καταλύσει τῆς ἀριστοκρατίας τὸ πρῶτον, εἶτα οὕτως καὶ πρὸς ἀλλήλους διαστάντων | César y Pompeyo se reunieron para la disolución de la aristocracia al principio, después así también se enemistaron uno con otro | διίστημι | dividirse, enemistarse |
Plut.Caes.14.5Plutarchus, Caesar: Plutarco, César | Καῖσαρ… τόν… Πείσωνα κατέστησεν ὕπατον | César nombró a Pisón cónsul | καθίστημι | nombrar |
Plut.Caes.14.5Plutarchus, Caesar: Plutarco, César | Καῖσαρ… τόν… Πείσωνα κατέστησεν ὕπατον εἰς τὸ μέλλον | César nombró a Pisón como cónsul para el futuro | μέλλω | el futuro |
Plut.Caes.16.2Plutarchus, Caesar: Plutarco, César | αὐτὸς δὲ διεσώθη τῶν οἰκείων περισχόντων | y él se salvó al rodear<lo> sus allegados | περιέχω | rodear, cercar |
Plut.Caes.17.5Plutarchus, Caesar: Plutarco, César | λέγεται… τὸ διά γραμμάτων τοῖς φίλοις ὁμιλεῖν Καίσαρα… μηχανήσασθαι, τὴν κατὰ πρόσωπον ἔντευξιν… μὴ περιμένοντος | se dice que César ingenió comunicar con sus amigos por medio de escritos por no aguardar a un encuentro cara (a cara) | πρόσωπον | cara, rostro |
Plut.Caes.23.2Plutarchus, Caesar: Plutarco, César | Καῖσαρ… τοὺς Βρεττανούς… κατασχεῖν ἐπιθέμενος προήγαγεν ἔξω τῆς οἰκουμένης τὴν Ῥωμαίων ἡγεμονίαν | César, al intentar dominar a los britanos, hizo avanzar el dominio de los romanos fuera de [los límites] de la [tierra] habitada | προάγω | llevar (adelante), mover (adelante), hacer avanzar, adelantar |
Plut.Caes.33.1Plutarchus, Caesar: Plutarco, César | … ὥσπερ ἀνεῳγμένου τοῦ πολέμου πλατείαις πύλαις ἐπὶ πᾶσαν ὁμοῦ τὴν γῆν καὶ θάλασσαν | … como si la guerra estuviera abierta con amplias puertas por toda la tierra y mar por igual | πύλη | puerta, entrada, acceso |
Plut.Caes.37Plutarchus, Caesar: Plutarco, César | πρὸς τί πέρας ἡμᾶς ὁ ἀνὴρ καταθήσεται; | ¿en qué extremo nos colocará este hombre? | κατατίθημι | poner aparte, dejar aparte |
Plut.Caes.37.3Plutarchus, Caesar: Plutarco, César | ποῖ… ἡμᾶς οὗτος ὁ ἀνὴρ καταθήσεται περιφέρων… ; | ¿adónde nos depositará ese hombre llevándonos de un lado a otro? | περιφέρω | llevar alrededor, llevar de un lado a otro, girar |
Plut.Caes.40.1Plutarchus, Caesar: Plutarco, César | ἠξίου τρίβειν καί μαραίνειν τὴν τῶν πολεμίων ἀκμήν | <él> consideraba apropiado desgastar y debilitar el vigor de los enemigos | τρίβω | desgastar, oprimir |
Plut.Caes.48.3Plutarchus, Caesar: Plutarco, César | διὰ τοῦτό φασιν αὐτὸν ἀρξάμενον ἔκτοτε διανυκτερεύειν ἐν τοῖς πότοις | por eso dicen que él empezó a partir de entonces a pasar la noche en sitios de bebida | τότε | a partir de entonces |
Plut.Caes.48.4Plutarchus, Caesar: Plutarco, César | τούς… στρατιώτας τὸν κάκιστον μετρουμένους καὶ παλαιότατον σῖτον ἐκέλευσεν ἀνέχεσθαι | ordenó a los soldados que soportaran que se les distribuyese el grano peor y más viejo | μετρέω | ser medido, medirse, ser evaluado, ser distribuido, distribuirse |
Plut.Caes.51.1Plutarchus, Caesar: Plutarco, César | τοῦ… ἐνιαυτοῦ καταστρέφοντος εἰς ὃν ᾕρητο δικτάτωρ τὸ δεύτερον | al concluir el año en el que había sido elegido dictador por segunda vez | καταστρέφω | terminar, concluir |
Plut.Caes.52.6Plutarchus, Caesar: Plutarco, César | ἐκ τοῦ χάρακος ἔσχον τὴν φυγήν | retuvieron la fuga desde la empalizada | ἔχω | retener, contener |
Plut.Caes.53.2Plutarchus, Caesar: Plutarco, César | Καῖσαρ ὑλώδεις τόπους καὶ προσβολὰς ἀφράστους ἔχοντας ἀμηχάνῳ τάχει διελθών… ἐχρῆτο τῷ καιρῷ | César aprovechaba la ocasión tras cruzar con una velocidad extraordinaria lugares boscosos y que tenían accesos desconocidos | προσβολή | contacto, acercamiento, acceso, aplicación |
Plut.Caes.55.2Plutarchus, Caesar: Plutarco, César | Ἰόβας υἱὸς ὢν ἐκείνου κομιδῇ νήπιος ἐν τῷ θριάμβῳ παρήχθη | el hijo de Juba, que era un niño completamente, fue llevado en procesión en el triunfo | παράγω | ser escoltado, ser llevado en procesión |
Plut.Caes.55.3Plutarchus, Caesar: Plutarco, César | μετὰ δὲ τὰς θέας… | y después de las representaciones… | θέα | espectáculo, espectáculo (teatral), representación |
Plut.Caes.59.1Plutarchus, Caesar: Plutarco, César | ἡ δὲ τοῦ ἡμερολογίου διάθεσις… φιλοσοφηθεῖσα χαριέντως ὑπ’ αὐτοῦ… γλαφυρωτάτην παρέσχε χρείαν | y su disposición del calendario, tras ser reflexionada con elegancia por él, produjo una utilidad muy exacta | φιλοσοφέω | ser reflexionado, ser analizado |
Plut.Caes.69.2Plutarchus, Caesar: Plutarco, César | ὁ μέντοι μέγας αὐτοῦ δαίμων, ᾧ παρὰ τὸν βίον ἐχρήσατο, καὶ τελευτήσαντος ἐπηκολούθησε τιμωρὸς τοῦ φόνου | sin embargo el gran genio de él [César] con el que había tratado durante su vida, también al morir lo acompañó como vengador de su asesinato | δαίμων | genio protector, genio tutelar |
Plut.CaiusGracchus4.2Plutarchus, Tiberius et Gaius Gracchus: Plutarco, Tiberio y Cayo Graco | τὸν δὲ ἕτερον νόμον Γάιος αὐτὸς ἐπανείλετο, φήσας… χαρίζεσθαι τὸν Ὀκτάβιον | y Gayo en persona retiró la otra ley, tras decir que hacía un favor a Octavio | χαρίζομαι | hacer un favor (a), complacer (a) |
Plut.Cam.4.5Plutarchus, Camillus: Plutarco, Camilo | … ὀρύγμασι καὶ τάφροις παράγειν [ὕδωρ] εἰς τὸ πεδίον | … que desviaran agua a la llanura con excavaciones y canales | παράγω | conducir de lado, conducir lateralmente, desviar, alterar |
Plut.Cam.10.1Plutarchus, Camillus: Plutarco, Camilo | οὕτως δὲ τῆς πολιορκίας κατεφρόνουν... ὥστε πλὴν τῶν τὰ τείχη φυλαττόντων τοὺς ἄλλους ἐν ἱματίοις κατὰ τὴν πόλιν ἀναστρέφεσθαι | y tanto menospreciaban el asedio de la ciudad que, excepto los que vigilaban las murallas, los demás deambulaban por la ciudad en <sus> vestidos <ordinarios> | ἱμάτιον | vestido, manto, ropaje, toga |
Plut.Cam.33.6Plutarchus, Camillus: Plutarco, Camilo | αἱ θεραπαινίδες περιίασι παίζουσαι διὰ σκωμμάτων εἰς τοὺς ἀπαντῶντας | las sirvientas van en derredor burlándose con escarnios de los que salen a su encuentro | παίζω | bromear (con), burlarse (de) |
Plut.Cam.37.3Plutarchus, Camillus: Plutarco, Camilo | ἠξίου τρίβειν τὸν πόλεμον χρόνῳ | <él> consideraba apropiado prolongar la guerra en el tiempo | τρίβω | pasar, prolongar |
Plut.Cam.41.6Plutarchus, Camillus: Plutarco, Camilo | οὕτω δ’ οὖν ὁ φόβος ἦν ἰσχυρός, ὥστε θέσθαι νόμον ἀφεῖσθαι τοὺς ἱερεῖς στρατείας χωρὶς ἂν μὴ Γαλατικὸς ᾖ πόλεμος | y así pues el miedo era tan fuerte que legislaron que los sacerdotes estuvieran apartados del servicio militar excepto si había una guerra con los galos | χωρίς | aparte de que, excepto que, excepto |
Plut.Cat.Ma.1.2Plutarchus, Cato Maior: Plutarco, Catón Mayor | εἰωθότων δὲ τῶν Ῥωμαίων τοὺς ἀπὸ γένους μὲν δόξαν οὐκ ἔχοντας, ἀρχομένους δὲ γνωρίζεσθαι δι’ αὑτῶν καινοὺς προσαγορεύειν ἀνθρώπους | acostumbran los romanos llamar «hombres nuevos» (noui homines) a los que no tienen renombre por su familia sino que por sí mismos empiezan a ser reconocidos | καινός | novedoso, raro, inventado |
Plut.Cat.Ma.3Plutarchus, Cato Maior: Plutarco, Catón Mayor | κληθῆναι πρὸς τὸ δεῖπνον | ser llamado a comer | πρός | hacia |
Plut.Cat.Ma.9.2Plutarchus, Cato Maior: Plutarco, Catón Mayor | ὁ Κάτων… ὑπὲρ δὲ τῶν ἐξ Ἀχαΐας φυγάδων ἐντευχθεὶς διὰ Πολύβιον ὑπὸ Σκηπίωνος | Catón… que había sido solicitado por Escipión a través de Polibio en favor de los exiliados de Acaya | ἐντυγχάνω | ser solicitado |
Plut.Cat.Ma.12.5Plutarchus, Cato Maior: Plutarco, Catón Mayor | θαυμάσαι δέ φησι… τὸ δ’ ὅλον οἴεσθαι τὰ ῥήματα τοῖς μέν Ἕλλησιν ἀπὸ χειλέων, τοῖς δὲ Ῥωμαίοις ἀπὸ καρδίας φέρεσθαι | dice que se sorprendió de que todos creían que las palabras de los griegos eran producidas por los labios mientras que las de los romanos por el corazón | χεῖλος | labios, de boquilla |
Plut.Cat.Ma.20.3Plutarchus, Cato Maior: Plutarco, Catón Mayor | πολλάκις δὲ καὶ τὰ τῶν δούλων παιδάρια τῷ μαστῷ προσιεμένη κατεσκεύαζεν εὔνοιαν… πρός τὸν υἱόν | y muchas veces acercando <ella> a su pecho incluso a los bebés de los esclavos provocaba buena disposición para con su hijo | προσίεμαι | acercar (a), acoger (en) |
Plut.Cat.Mi.28.1Plutarchus, Cato Minor: Plutarco, Catón Menor | ἐπέσχε τῇ χειρὶ τὸ στόμα | contuvo la boca con su mano (le cubrió la boca) | ἐπέχω | retener |
Plut.Cic.4.4Plutarchus, Cicero: Plutarco, Cicerón | λέγεται δὲ τὸν Ἀπολλώνιον οὐ συνιέντα τὴν Ῥωμαϊκὴν διάλεκτον δεηθῆναι τοῦ Κικέρωνος Ἑλληνιστὶ μελετῆσαι | y se dice que Apolonio, que no entendía la lengua latina, exigía a Cicerón declamar en griego | μελετάω | entrenarse para hablar en público, declamar |
Plut.Cic.3.5Plutarchus, Cicero: Plutarco, Cicerón | φωνή… διὰ τῶν ἄνω τόνων ἐλαυνομένη φόβον | voz que provocaba miedo por sus tonos altos | ἄνω | arriba, en lo alto |
Plut.Cic.4.1Plutarchus, Cicero: Plutarco, Cicerón | ἤδη γάρ… ὁ Ἀντίοχος… τὴν Καρνεάδου στάσιν ἐγκατέλειπεν | pues ya Antíoco abandonaba la doctrina de Carnéades | στάσις | posición (filosófica), doctrina |
Plut.Cic.4.3Plutarchus, Cicero: Plutarco, Cicerón | ὁ δὲ Κικέρων… πολλὰ δ’ Ἀντιόχου παρακελευομένου τοῖς κοινοῖς ἐπιβαλεῖν πράγμασιν… ἀνεκίνει τὴν πολιτικὴν δύναμιν | y Cicerón, al animarle muchas veces Antíoco a que se dedicara a los asuntos públicos, despertaba su capacidad política | ἐπιβάλλω | dedicarse (a), aplicarse (a) |
Plut.Cic.6Plutarchus, Cicero: Plutarco, Cicerón | οὐ μὴν ἀλλὰ τό γε χαίρειν ἐπαινούμενον διαφερόντως… ἄχρι παντὸς αὐτῷ παρέμεινε | sin embargo complacerse por ser especialmente elogiado lo acompañó en todo momento | ἄχρι | en todo momento, siempre |
Plut.Cic.12.2Plutarchus, Cicero: Plutarco, Cicerón | νόμους εἰσῆγον οἱ δήμαρχοι πρὸς τὴν αὐτὴν ὑπόθεσιν | los tribunos de la plebe introducían leyes para el mismo propósito | ὑπόθεσις | fundamento (para algo), objetivo, propósito |
Plut.Cic.15.1Plutarchus, Cicero: Plutarco, Cicerón | καλέσαντες τὸν θυρωρόν ἐκέλευον ἐπεγεῖραι καὶ φράσαι Κικέρωνι τὴν παρουσίαν αὐτῶν | llamando al portero, le ordenaban despertar e indicar a Cicerón su presencia | φράζω | señalar (con palabras), declarar, expresar, exponer, indicar |
Plut.Cic.17.1Plutarchus, Cicero: Plutarco, Cicerón | Κορνήλιος Λέντλος… δι’ ἀσέλγειαν ἐξεληλαμένος τῆς βουλῆς | Cornelio Léntulo, que había sido expulsado del senado por impudicia | ἐξελαύνω | ser expulsado |
Plut.Cic.23.3Plutarchus, Cicero: Plutarco, Cicerón | Κάτων… τὴν Κικέρωνος ὑπατείαν οὕτως ἦρε τῷ λόγῳ… ὥστε… προσαγορεῦσαι πατέρα πατρίδος | Catón elevó en su discurso de tal modo el consulado de Cicerón, que <lo> designaron padre de la patria | πατήρ | padre, creador |
Plut.Cic.41.5Plutarchus, Cicero: Plutarco, Cicerón | ἡ θυγάτηρ... τούτῳ γὰρ ἐγαμήθη μετὰ τὴν Πείσωνος τοῦ προτέρου ἀνδρὸς τελευτήν | su hija fue casada con ese después de la muerte de Pisón su primer marido | γαμέω | ser desposada, ser casada |
Plut.Cim.10.6Plutarchus, Cimo: Plutarco, Cimón | πυρὸς ἔναυσιν χρῄζουσιν ἀνθρώποις ἔδειξαν | mostraron el encendido del fuego a los hombres necesitados | χρῄζω | estar necesitado, ser pobre |
Plut.Cim.13.4Plutarchus, Cimo: Plutarco, Cimón | πυθόμενος διὰ τάχους ἔπλευσεν, οὐδὲν εἰδότων βέβαιον οὔπω περὶ τῆς μείζονος δυνάμεως τῶν στρατηγῶν, ἀλλὰ δυσπίστως ἔτι καὶ μετεώρως ἐχόντων | al enterarse navegó con rapidez, sin que supieran aún nada seguro los generales sobre la fuerza [militar] más importante, sino estando todavía con desconfianza y distraídamente | μετέωρος | distraídamente |
Plut.Cim.13.7Plutarchus, Cimo: Plutarco, Cimón | … τῶν μακρῶν τειχῶν, ἃ σκέλη καλοῦσι | … de los largos muros que llaman piernas | σκέλος | |
Plut.Cim.18.7Plutarchus, Cimo: Plutarco, Cimón | τὰς ἡμέρας πρὸς τὸ μαντεῖον ἀνάγοντες | calculando los días en relación al oráculo | ἀνάγω | calcular |
Plut.Cim.19.2Plutarchus, Cimo: Plutarco, Cimón | μετὰ δὲ τὴν ἐκείνου τελευτήν | después de la muerte de aquel | τελευτή | muerte |
Plut.Cleom.13.5Plutarchus, Agis et Cleomenes: Plutarco, Agis y Cleómenes | οἱ λοιποὶ τῶν βασιλέων ἐπὶ τοὺς ἀνθρώπους θήρας ἐποιοῦντο, χρήμασι καὶ δωρεαῖς δελεάζοντες αὐτοὺς καὶ διαφθείροντες | los restantes reyes hacían cacerías sobre hombres, tentando y corrompiéndo<los> con dinero y regalos | θήρα | caza, cacería |
Plut.Comp.Cim.Luc.3.4Plutarchus, Comparatio Cimonis et Luculli : Plutarco, Comparación entre Cimón y Lúculo | ἠγάπησε γοῦν ἀπολαμβάνων τὰ σύμβολα τῆς βασιλείας ὡς ἀφῃρημένος πρότερον | así pues se complació al recuperar los símbolos de la realeza por haber sido privado <de ellos> antes | σύμβολον | símbolo, código (secreto) |
Plut.Comp.Dion.Brut.3.5Plutarchus, Comparatio Dionis et Bruti: Plutarco, Comparación entre Dion y Bruto | ἐξ ὧν δῆλός ἐστιν ὡς ἀποβληθεὶς τῆς τυραννίδος, οὐκ ἀποστάς, κατέλυσε Διονύσιον | a partir de lo cual es evidente que [Dion] tras ser expulsado del poder soberano, y no tras apartarse, destruyó a Dionisio | ἀποβάλλω | ser arrojado, ser expulsado |
Plut.Compar.853bPlutarchus, Comparationis Aristophanis et Menandri compendium: Plutarco, Comparación entre Aristófanes y Menandro | ὁ μὲν ἀπαίδευτος καὶ ἰδιώτης, οἷς ἐκεῖνος [Ἀριστοφάνης] λέγει, ἁλίσκεται, ὁ δὲ πεπαιδευμένος δυσχερανεῖ | la persona sin instrucción y profana es cautivada con lo que dice aquel (Aristófanes), pero el instruido siente disgusto | ἰδιώτης | profano (inexperto), inexperto |
Plut.Conjug.139aPlutarchus, Conjugalia Praecepta: Plutarco, Preceptos conyugales | αἱ φίλτρα τινὰ καὶ γοητείας ἐπιτεχνώμεναι τοῖς ἀνδράσι καὶ χειρούμεναι δι’ ἡδονῆς αὐτοὺς… ἀνοήτοις, καὶ διεφθαρμένοις συμβιοῦσι | las [mujeres] que ingenian algunos filtros y encantamientos para sus maridos y que los dominan por medio del placer conviven con <maridos> insensatos y de mente corrompida | χειρόομαι | someter, dominar |
Plut.Conjug.141cPlutarchus, Conjugalia Praecepta: Plutarco, Preceptos conyugales | δεῖ δὲ μὴ τοῖς ὄμμασι γαμεῖν δὲ τοῖς δακτύλοις, ὥσπερ ἔνιοι ψηφίσαντες πόσα φέρουσαν λαμβάνουσιν, οὐ κρίναντες πῶς συμβιωσομένην | pero es necesario casarse no por los ojos sino por los dedos, como algunos calculando cuánto reciben de lo que <ella> aporta, sin juzgar cómo va a convivir <ella> | ψηφίζομαι | calcular con piedrecitas, calcular |
Plut.Conjug.142ePlutarchus, Conjugalia Praecepta: Plutarco, Preceptos conyugales | τοῦτο συμβαίνει καὶ περὶ τὰς γυναῖκας. ὑποτάττουσαι… γὰρ ἑαυτὰς τοῖς ἀνδράσιν ἐπαινοῦνται | eso sucede también a propósito de las mujeres, pues al subordinarse a los hombres son elogiadas | ὑποτάττω | subordinar (una cosa a otra), someter (una cosa a otra) |
Plut.Conjug.143dPlutarchus, Conjugalia Praecepta: Plutarco, Preceptos conyugales | ὀρθῶς ὁ Εὐριπίδης αἰτιᾶται τοὺς τῇ λύρᾳ χρωμένους παρ’ οἶνον | con razón Eurípides critica a los que usan la lira mientras beben (en el simposio) | οἶνος | en el simposio, en el banquete, en la bebida |
Plut.Cons.Ap.1.27Plutarchus, Consolatio ad Apollonium: Plutarco, Consolación a Apolonio | τί με βιάζεσθε λέγειν ἅ ὑμῖν ἄρειον μὴ γνῶναι; | ¿por qué me obligáis a decir lo que para vosotros <es> mejor no conocer? | βιάζομαι | forzar (a alguien a hacer algo), obligar (a alguien hacer algo) |
Plut.Cons.Uxor.10Plutarchus, Consolatio ad uxorem: Plutarco, consolación a la esposa | ὥσπερ γὰρ τὸ πῦρ, ἄν τις ἀποσβέσας εὐθὺς ἐξάπτῃ, πάλιν ἀναρριπίζεται καὶ ἀναλαμβάνει ταχέως | pues como el fuego, si uno, tras apagarlo, lo enciende al momento, de nuevo se reaviva y retoma fuerza con rapidez | πῦρ | (encender) fuego, (prender) fuego |
Plut.Cons.Uxor.609bPlutarchus, Consolatio ad uxorem: Plutarco, consolación a la esposa | τῷ… γὰρ φιλοστόργῳ χαριζόμεθα τὸ ποθεῖν καὶ τὸ τιμᾶν καὶ τὸ μεμνῆσθαι τῶν ἀπογενομένων | pues regalamos al ser amado anhelar, honrar y recordar a los ausentes | χαρίζομαι | regalar, dar como favor |
Plut.Cor.12.3Plutarchus, Coriolanus: Plutarco, Coriolano | ἔδοξεν οὖν τοῖς νοῦν ἔχουσιν εἰς δέον γεγονέναι καὶ κατὰ καιρὸν ἡ χρεία τῶν Οὐελιτρανῶν | así pues, pareció a los que razonan que se había producido para necesidad y oportunidad el dicho sobre los de Velitra | χρεία | dicho, sentencia |
Plut.Cor.21.4Plutarchus, Coriolanus: Plutarco, Coriolano | … πόλεμόν… ἀναστῆσαι ἐπ’ αὐτούς | alzarse en guerra contra ellos | ἀνίστημι | levantar |
Plut.Cor.38Plutarchus, Coriolanus: Plutarco, Coriolano | ξύλα καὶ λίθοι πολλάκις… δέχονται βαφὰς ἐκ τοῦ περιέχοντος | maderas y piedras muchas veces reciben tintes de la atmósfera | περιέχω | aire circundante, atmósfera |
Plut.Cor.38.2Plutarchus, Coriolanus: Plutarco, Coriolano | … εἰ μηδὲ τὴν ψυχήν… ἄνευ σώματος ὀργανικοῦ καὶ διηρμοσμένου μέρεσι λογικοῖς γέγονεν ἠχεῖν καὶ διαλέγεσθαι | … si ni siquiera ha acontecido que el alma, sin un cuerpo con sus órganos y dotado con sus partes del lenguaje, emita sonido y dialogue | λογικός | del lenguaje, de la lengua hablada, en prosa, prosista |
Plut.Crass.4.4Plutarchus, Crassus: Plutarco, Craso | κόλπους δι’ ἀλλήλων ἀνοιγομένους | abriendo sus corazones uno al otro | ἀνοίγω | estar abierto |
Plut.Crass.6.4Plutarchus, Crassus: Plutarco, Craso | ὁ γὰρ Πομπήιος... πατρὸς γεγονὼς ἀδοξήσαντος ἐν Ῥώμῃ καὶ μισηθέντος... ὑπὸ τῶν πολιτῶν... | pues Pompeyo nacido de un padre con mala fama en Roma y odiado por los ciudadanos... | μισέω | odiar, detestar |
Plut.Crass.7.2Plutarchus, Crassus: Plutarco, Craso | ὑπεδύετο τὴν πολιτείαν, σπουδαῖς καί συνηγορίαις καί δανεισμοῖς | se metía en política con intrigas, abogacías y préstamos | σπουδή | maquinación, intriga |
Plut.Crass.17.6Plutarchus, Crassus: Plutarco, Craso | πρῶτος ἐσφάλη κατὰ τὰς πύλας ὁ νεανίας Κράσσος, εἶτ’ ἐπ’ αὐτῷ περιπεσὼν ὁ πρεσβύτερος | primero tropezó en la puerta Craso el joven, y luego, precipitándose sobre él, el viejo | περιπίπτω | caer cerca de, caer sobre, precipitarse sobre |
Plut.Crass.17.6Plutarchus, Crassus: Plutarco, Craso | πρῶτος ἐσφάλη κατὰ τὰς πύλας ὁ νεανίας Κράσσος | primero tropezó en la puerta el joven Craso | σφάλλω | tropezar |
Plut.Crass.23.3Plutarchus, Crassus: Plutarco, Craso | τὴν φάλαγγα τῶν ὁπλιτῶν... ἀνάγων | desplegando <él> la falange de hoplitas | ἀνάγω | levantar, alzar, desplegar |
Plut.Crass.27.5Plutarchus, Crassus: Plutarco, Craso | ἀνίστασαν τὸν στρατὸν ἄνευ σάλπιγγος καὶ δι’ ἡσυχίας | pusieron en movimiento el ejército sin trompeta y en silencio | ἡσυχία | en calma, con tranquilidad, en silencio |
Plut.Crass.33.3Plutarchus, Crassus: Plutarco, Craso | τῆς δὲ τοῦ Κράσσου κεφαλῆς λαβόμενος καὶ ἀναβακχεύσας ἐπέραινεν ἐκεῖνα τὰ μέλη μετ’ ἐνθουσιασμοῦ καὶ ᾠδῆς | y tras coger la cabeza de Craso y estallar en frenesí báquico atravesó aquellos miembros con frenesí y canto | ᾠδή | canto, acción de cantar |
Plut.DeAlex.330fPlutarchus, De Alexandro: Plutarco, De Alejandro | ὁρῶν με τὰς ἀλλοτρίας πόλεις τύπτοντα λέγεις περὶ δικαιοσύνης | al ver <tú> que yo arraso ciudades ajenas hablas de justicia | τύπτω | golpear, arrasar |
Plut.DeAmic.96dPlutarchus, De amicorum multitudine: Plutarco, Sobre la abundancia de amigos | καὶ τὰ ἄψυχα τὰς μίξεις πρὸς τὰ ἀνόμοια ποιεῖται μετὰ βίας ἀναγκαζόμενα | incluso los seres inanimados realizan sus uniones con los desiguales obligados con violencia | βία | a la fuerza, con violencia |
Plut.DeAnimae5Plutarchus, De animae procreatione in Timaeo: Plutarco, Sobre la generación del alma en el «Timeo» | ‘κόσμον τόνδε’ φησὶν Ἡράκλειτος ‘οὔτε τις θεῶν οὔτε ἀνθρώπων ἐποίησεν’ | dice Heráclito "este cosmos no lo hizo ni un dios ni un hombre" | κόσμος | cosmos, universo |
Plut.DeComm.1076bPlutarchus, De communibus notitiis adversus Stoicos: Plutarco, Sobre las nociones comunes, contra los estoicos | … ἄνθρωπον… ἐξάγοντα τοῦ ζῆν ἑαυτόν | … un hombre que se quita la vida | ἐξάγω | quitarse la vida |
Plut.DeFato572cPlutarchus, De fato: Plutarco, Sobre el destino | αὐτὸ δὲ τὸ ἀποβὰν παράλογον… ἀπέβη | el propio resultado ocurrió contra razón | ἀποβαίνω | el resultado, la consecuencia |
[Plut.]DeLib.4aPlutarchus, De liberis educandis: Plutarco, Sobre la educación de los hijos | ἐπειδὰν… ἡλικίαν λάβωσιν ὑπὸ παιδαγωγοῖς τετάχθαι, ἐνταῦθα... | cuando alcancen la edad de estar bajo las órdenes de pedagogos, que entonces… | ἡλικία | edad, época de la vida |
Plut.DeLib.4cPlutarchus, De liberis educandis: Plutarco, Sobre la educación de los hijos | πηγὴ γὰρ καὶ ῥίζα καλοκαγαθίας τὸ νομίμου τυχεῖν παιδείας | pues fuente y raíz de la nobleza de carácter <es> lograr una educación reglada | ῥίζα | raíz, fundamento, origen |
[Plut.]DeLib.12ePlutarchus, De liberis educandis: Plutarco, Sobre la educación de los hijos | μὴ ἐσθίειν καρδίαν | no <hay que> reconcomerse el corazón | ἐσθίω | comer, devorar, reconcomerse |
Plut.Dem.1.2Plutarchus, Demosthenes: Plutarco, Demóstenes | … τῶν Ἀττικῶν τις ἐκέλευεν… | uno de los atenienses ordenaba… | Ἀττικός | los atenienses |
Plut.Dem.4.4Plutarchus, Demosthenes: Plutarco, Demóstenes | ἦν δὲ ὁ Βάταλος, ὡς… ἔνιοί φασιν, αὐλητὴς τῶν κατεαγότων | y era Bátalo, según dicen algunos, un flautista de los sodomizados | κατάγνυμι | haber sufrido sodomía |
Plut.Dem.9.2Plutarchus, Demosthenes: Plutarco, Demóstenes | δείσαντα τῷ θορύβῳ | asustado por el alboroto | δείδω | |
Plut.Demetr.9.3Plutarchus, Demetrius: Plutarco, Demetrio | τούτων πάλιν ἀποστρέψας ἀπεσκήνωσε χωρὶς ὑπὲρ τοῦ λαθεῖν τὴν γυναῖκα συνελθοῦσαν αὐτῷ | tras apartarse de nuevo de esos acampó lejos para que no se viera a la mujer que se reunía con él | ἀποστρέφω | apartarse, darse media vuelta, retirarse |
Plut.Demetr.17.4Plutarchus, Demetrius: Plutarco, Demetrio | αὐτοῦ… συνεστῶτι τῷ προσώπῳ μετὰ πολλῆς σιωπῆς προσιόντος | él con el rostro contraído avanzaba con gran silencio | συνίστημι | contraerse |
Plut.Demetr.28.5Plutarchus, Demetrius: Plutarco, Demetrio | [Δημήτριος] ἴδιος ὢν γνώμῃ… καὶ χρώμενος οἷς βουλεύσαιτο καθ’ ἑαυτόν | Demetrio, que era independiente en su forma de pensar y que ponía en práctica lo que deliberaba consigo mismo | ἴδιος | particular, específico, independiente, distinto |
Plut.DePrimo953cPlutarchus, de primo frigido: Plutarco, sobre el frío primordial | ἐν τοῖς μάλιστα τὸ ψυχρὸν αἰσθητῶς σκληρόν ἐστι | entre los que sobre todo el frío es de forma perceptible duro | αἰσθητός | de forma perceptible |
Plut.DePyth.398dPlutarchus, De Pythiae oraculis: Plutarco, Sobre los oráculos de la Pitia | τὸ πνεῦμα συγκραθὲν ἐν φήμαις ἀεὶ φορήσεται | llevará [la sibila] consigo siempre su aliento mezclado con adivinaciones | φορέω | llevar (algo propio), llevar (con sus manos) |
Plut.DePyth.397cPlutarchus, De Pythiae oraculis: Plutarco, Sobre los oráculos de la Pitia | καθόλου δ’ εἰπεῖν | y por hablar en general | ὅλος | en general, por completo |
Plut.DePyth.402aPlutarchus, De Pythiae oraculis: Plutarco, Sobre los oráculos de la Pitia | καὶ Μυριναίους ἐπαινῶ καὶ Ἀπολλωνιάτας… δωρησαμένους τὸν θεόν | elogio tanto a los de Mirene como los Apolonia por haber hecho regalos al dios | δωρέομαι | regalar, conceder, hacer regalos |
Plut.DeRecta40bPlutarchus, De recta ratione audiendi: Plutarco, Sobre cómo se debe escuchar | δεῖ… ἀκροᾶσθαι τοῦ λέγοντος ἵλεων καὶ πρᾶον, ὥσπερ ἐφ’ ἑστίασιν ἱεράν… παρειλημμένον | es necesario escuchar al que habla <siendo> acogedor y <estando> tranquilo, como invitado a un banquete sagrado | παραλαμβάνω | coger (cerca de uno), acoger, adoptar, invitar |
Plut.DeRecta40dPlutarchus, De recta ratione audiendi: Plutarco, Sobre cómo se debe escuchar | … ἵνα μήτ’ ἄγαν θρασέως καταφρονῶμεν ἄλλων | … para que tampoco despreciemos a otros con demasiada insolencia | θρασύς | con atrevimiento, con audacia, con insolencia |
Plut.DeSoll.975bPlutarchus, De sollertia animalium: Plutarco, Sobre la inteligencia de los animales | ἰχθῦς δὲ τοὺς ἀμαθεῖς… λοιδοροῦντες… ὀνομάζομεν | y llamamos «peces» a los ignorantes burlándonos | ἰχθύς | besugo |
Plut.DeSoll.977dPlutarchus, De sollertia animalium: Plutarco, Sobre la inteligencia de los animales | συγχωρεῖ… εἰς ταὐτὸν ἐν τοῖς θεάτροις τὰ ὁμόφυλα | en los teatros se reúnen en el mismo (punto) (los animales) de la misma especie | συγχωρέω | reunirse, juntarse |
Plut.DeSoll.983bPlutarchus, De sollertia animalium: Plutarco, Sobre la inteligencia de los animales | τοῖς ὤμοις ἐκεῖνον ἀναθεμένη | colocándose <ella> a aquel sobre los hombros | ἀνατίθημι | cargar(se) |
Plut.DeSoll.983bPlutarchus, De sollertia animalium: Plutarco, Sobre la inteligencia de los animales | ἀλλὰ τοῖς ὤμοις ἐκεῖνον ἀναθεμένη καὶ κομίζει πανταχόσε | pero ella tras colocarlo sobre sus hombros incluso lo lleva a todas partes | ὦμος | hombro |
Plut.DeStoic.Repug.1038dPlutarchus, De Stoicorum repugnantiis: Plutarco, De las contradicciones de los estoicos | οὕτω τοῖς ἀγαθοῖς πᾶσι ταῦτα προσήκει, κατ’ οὐδὲν προεχομένοις ὑπὸ τοῦ Διός | conviene que eso sea así para los (hombres) buenos, que no son superados en nada (en bondad) por Zeus | προέχω | ser aventajado, ser superado |
Plut.DeTuenda125aPlutarchus, De tuenda sanitate praecepta: Plutarco, Consejos para conservar la salud | ὅμοια δὲ καὶ πρὸς γυναῖκας ἐνδόξους πάσχουσιν | y sufren lo mismo también en relación a mujeres renombradas | ἔνδοξος | famoso, ilustre, renombrado |
Plut.DeTuenda128bPlutarchus, De tuenda sanitate praecepta: Plutarco, Consejos para conservar la salud | πολλὰς ἡμέρας κεῖνται καθαιρόμενοι | permanecen acostados muchos días purgándose | καθαίρω | limpiarse, purificarse, purgarse |
Plut.DeTuenda128fPlutarchus, De tuenda sanitate praecepta: Plutarco, Consejos para conservar la salud | πυρετοῦ περὶ θύρας ὄντος | estando la fiebre en puertas | θύρα | puertas, acceso, principio |
Plut.DeTuenda133ePlutarchus, De tuenda sanitate praecepta: Plutarco, Consejos para conservar la salud | τὰς δ’ ἐν ἱστορικαῖς καὶ ποιητικαῖς ζητήσεσι διατριβὰς οὐκ ἀηδῶς ἔνιοι δευτέρας τραπέζας ἀνδράσι φιλολόγοις καὶ φιλομούσοις προσεῖπον | y algunos pronunciaron no de forma desagradable discursos de tratados históricos y poéticos como segundo plato ante amantes de las letras y la cultura | τράπεζα | segundo plato |
Plut.DeTuenda134ePlutarchus, De tuenda sanitate praecepta: Plutarco, Consejos para conservar la salud | ὑφισταμένης δὲ κοιλίας οὐδὲν φάρμακον οἷα τῶν σιτίων ἔνια | y cuando el intestino está detenido no <hay> ninguna medicina como algunos cereales | ὑφίστημι | subsistir, quedar debajo, estar detenido |
Plut.DeVitioso536aPlutarchus, De vitioso pudore: Plutarco, Sobre la falsa modestia | διὸ καὶ Βίων ἀπείκαζε τοὺς τοιούτους ἀμφορεῦσιν, ἀπὸ τῶν ὤτων ῥᾳδίως μεταφερομένοις | por ello también Bion comparaba a tales <hombres> con las ánforas que son fácilmente transportadas por las asas | οὖς | asa |
Plut.Dio32.2Plutarchus, Dion: Plutarco, Dion | ἦν δὲ τῶν φυγάδων Ἡρακλείδης, στρατηγικὸς μέν ἄνθρωπος… οὐκ ἀραρὼς δὲ τὴν γνώμην | y era Heraclides de los exiliados, hombre con capacidad militar pero no firme en su opinión | ἀραρίσκω | ajustado, firme |
Plut.Fab.2.3Plutarchus, Fabius Maximus: Plutarco, Fabio Máximo | πολλὴν ἀτοπίαν ἔχοντα προσέπιπτε… θέρη σταχύων… ἔναιμα κείρεσθαι | sucedían <cosas> que eran muy extraordinarias: se segaban cosechas de espigas <empapadas> de sangre | θέρος | cosecha |
...
...